2-ma’ruza. О‘simliklar kimyoviy tarkibi va oziqlanishi Reja Kimyoviy tarkibi bо‘yicha о‘simliklarni tarqalishi О‘simliklarning organic tarkibi


Asosiy ekinlar tarkibidagi eng muhim vitaminlar miqdori



Download 0,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/16
Sana22.04.2022
Hajmi0,79 Mb.
#573705
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16
Bog'liq
4- маъруза матни (4)

Asosiy ekinlar tarkibidagi eng muhim vitaminlar miqdori 
Ekin turi 
Karotin 
V
1
V

V

YE 


Bug‘doy doni 
0,1 
0,5 
0,1 
0,4 
1,0 
0,05 

Bug‘doy uni 
0,01 
0,1 
0,02 
0,1 
0,1 


Javdar 
0,1 
0,5 
0,1 
0,4 
0,6 
0,05 

Makkajо‘xori 
2,0 
0,6 
0,2 
0,7 
0,5 
0,1 

Nо‘xat 
0,2 
0,6 
0,2 
0,7 
0,5 
0,1 

Kartoshka 
0,1 
0,1 
0,05 
0,1 
0,05 
0,1 
20 
Sabzi 
10 
0,1 
0,04 
0,1 
0,1 
2,0 

Karam 

0,1 
0,07 
0,1 
0,1 
3,0 
30,0 
Pomidor 

0,04 




5,0 
Olma 
2,0 
0,5 

0,1 


20,0 
qora bodrezak 
10,0 
0,02 




200,0 
Uzum 
0,1 





3,0 
Bir 
kecha-kunduzdagi 
iste’mol meyori 
2-4 
2-3 
2-4 
1-3 
10 

50-100 
A vitamini (retinol) –
odam va xayvonlarda kseroftalmiya xastaligining oldini oladi. Bu 
kasallikning belgilari kо‘z shox pardasining yallig‘lanishi va shapkо‘rlikdir. О‘simliklar 
tarkibida retinol uchramasada, A vitamini faolligiga ega bо‘lgan boshqa moddalar mavjuddir. 
Bunday moddalar jumlasiga 
karotinoidlar
, shu jumladan karotin (S
40
N
56
) kiradi. Ular 
yashil barglarning xloroplastlarida, gul va mevalarda uchraydi, hamda fotosintez, о‘simliklarning 
kо‘payishi, oksidlanish-qaytarilish jarayonida muxim axamiyatga ega. Odam va xayvonlar 
organizmiga tushgan karotin tezda A vitaminiga aylanadi. 
K vitamini
odam va xayvonlarda 
qonning meyorida ivishi uchun xizmat qiladi. О‘simliklardagi oksidlanish-qaytarilish jarayonida 
va qisman fotosintezda ishtirok etadi. K vitamini о‘simliklarning yashil qismlarida sintezlangani 
uchun yashil barglarda kо‘proq uchraydi. 


Alkaloidlar.
Alkaloidlar kuchli fiziologik ta’sirga ega bо‘lgan, ishqoriy xarakterdagi 
geterotsiklik azot tutgan moddalardir. Ular ayrim qishloq xо‘jalik ekinlarining tanasida sezilarli 
miqdorda sintezlanadi va tо‘planadi. Xozirgi kunda anchagina alkaloid xosil qiluvchi 
о‘simliklar aniqlangan va ularni yetishtirish yо‘lga qо‘yilgan. Masalan, tamakining barglarida 
nikotin (3-7 %), lyupinning bargi va poyasida lupanin, spartein, lupanin alkaloidlori (1-3%), xina 
daraxtining pо‘stlog‘ida xinin (8-12%) tо‘planadi. Kо‘knori “suti” ning talqonida bir necha 
alkaloid uchrab (morfin, narkotin, kodein), ularning miqdori 15-20% ni tashkil etadi. Kofe doni 
tarkibida 1-3%, choy bargida 5% gacha kofein alkaloidi uchraydi. 
Alkaloidlar tibbiyotda va sanoatning ayrim tarmoqlarida keng kо‘lamda ishlatiladi. 

Download 0,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish