2-Ma`ruza Mavzu: o’simlikshunoslikda ilmiy tadqiqotlarning asosiy usullari va elementlari. Reja

YAgona tyajribalar ilmiy tekshirish muassasalari va qishloq xo’jalik o’quv yurtlarida bir-biriga bog`liq bo’lmagan holda ayrim punklarda o’tkaziladigan tajribalar tushuniladi.

YAlpi tajribalar, masalan, o’g`itlar ustida olib boriladigan yoki boshqa tajribalar bir necha joyda bir vaqtda o’tkaziladi. Bunga davlat nav sinash tajribalari ham misol bo’lishi mumkin.

Agronomik tekshirishlarda dala tajribalarining barcha turlari 2 modifikatsiyada: laborotoriya - dala tajribalarida va ishlab chiqarish sharoitidagi dala tajribalarida olib boriladi.

Laborotoriya dala tajribasida tajriba o’tkaziladigan sharoit shu zonaning tuproq iqlimiga mos keladi. Biroq ishlab chiqarish sharoitidan biroz boshqacharoq bo’ladi: ya`ni parvarish qilish usuli yoki navga agrotexnik baho beriladi xolos.

Ishlab chiqarish sharoitidagi tajribalarda tuproq-iqlim va agrotexnikaviy bir xillik talablariga rioya qilinadi, agrotexnik hamda iqtisodiy jihatdan baholash imkonini beradi.

Dala tajribasi natijalarining qimmati muayyan metodik talablarga qatiy rioya qilishga bog`liq: 1). tajriba tipikligiga; 2). bir xil farqlar bo’lish printsipiga rioya qilish; 3). Tajribani maxsus ajratilgan va hosildorligi bir xil bo’lgan maydonlarda o’tkazish; 4). Hosilni hisobga olish va dala tajribasini aniqlash kabilar metodik talablarning asosiysi hisoblanadi. Bu talablarning birortasiga amal qilinmasa ham tajriba to’liq qimmatga ega bo’lmaydi.