2-маъруза. Ижод ва илмий тадқИҚот билиш фаолиятининг маҳсули

2-маъруза. ИЖОД ВА ИЛМИЙ ТАДҚИҚОТ БИЛИШ ФАОЛИЯТИНИНГ МАҲСУЛИ

• Илмий ижоднинг ўзига хос хусусиятлари.
• Илмий тадқиқотнинг намоён бўлиш шакллари
• Илмий тадқиқот усуллари

Илмий-ижодий фаолиятда тадқиқотчининг шахсий фазилатлари билан бир қаторда илмий салоҳияти ҳам муҳим аҳамият касб этади. Яъни, илмий ижод асосида инсон янги илмий йўналишлар ва янги фанларни вужудга келтиради ва янги илмий билимнинг ноанъанавий соҳаларига асос солади.

Киши фикр эркинлиги, сўз эркинлиги, ғоя эркинлиги, мавзу эркинлиги, услуб эркинлиги ва бошқа шу каби ижодий эркинликлар тизимига эга бўлсагина, улардан ўз ўрнида фойдалана олсагина, ҳақиқий ижодкор бўлиши мумкин.

Инсон ижод қилмаса, янги ғояларни яратмаса, жамият тараққий қилмаган бўларди. Инсон ва жамият ривожида ижоднинг аҳамияти ошиб, мураккаблашиб борган. Инсон ижодига бўлган талаб, эҳтиёж ҳам турли даврларда ҳар хил бўлган. Уни ички ва ташқи омилларга ажратиш мумкин.

Ижоднинг амал қилиш хусусиятлари.

Ижоднинг асосий
манбаи ва субъекти ижодкор шахс ҳисобланади.

Ижодкор шахс эса асосан қуйидаги хислатлари билан алоҳида ажралиб туради:

Перцептив хусусиятлар (ғаройиб маъно-мазмунга эга бўлган диққатнинг жамланиши, таъсирчанлик, кўнгилчанлик), интеллектуал хусусиятлар (интуиция, фантазия, ўйлаб чиқариш, олдиндан кўриш қобилияти, кенг дунёқараш), характерли хусусиятлар (бир қолипда ишламаслик, оригиналлик, қунт, юқори даражадаги ўз-ўзини ташкиллаштириш ва меҳнатга лаёқатлилик)
Тадқиқий ижодий фаоллик, субъектнинг янгиликни топишга бўлган қобилиятида ва муаммоларни ечишдаги ўзига хосликда намоён бўлади.
Ўзида ақлий ва мотивацион омилларни интеграция қилувчи интеллектуал фаоллик;
Муаммони топишдаги зукколик, мулоҳазаларни яхлитлаш қобилияти, хотиранинг тайёрлиги, фикрлаш эгилувчанлиги, баҳолаш қобилияти, ғояларни ҳаётга осон татбиқ қилиш, қўшимча ишланма беришга лаёқатининг мавжудлиги;