2-маъруза. Ижод ва илмий тадқИҚот билиш фаолиятининг маҳсули

Илмий тадқиқотнинг намоён бўлиш шакллари

Индивидуал илмий тадқиқот.

Индивидуал илмий тадқиқот - якка тартибда амалга ошириладиган ва кашфиёт ёки инновацион ихтиро натижалари учун шахсан ўзи жавоб бериши кўзда тутилган тадқиқотдир.

(Масалан: бакалавр битирув иши, магистрлик диссертацияси, докторлик диссертацияси ҳимоялари, баъзи монографиялар )

Ҳамкорликдаги илмий тадқиқот. Илмий буюртма асосидаги мақсадли фаолият ҳамкорликдаги фаолиятдир. Ҳамкорликдаги илмий тадқиқотда муайян мақсад ва уни амалга оширишнинг йўллари аниқ кўрсатилади. Ҳисоботларда жамоанинг иштироки аниқ ўз ифодасини топиши лозим.

Метод - (юн. metodos — билиш ёки тадқиқот йўли, назария, таълимот) — воқеликни амалий ва назарий эгаллаш, ўзлаштириш, ўрганиш, билиш учун йўл йўриқлар, усуллар мажмуаси ва асослаш усули. Услубият – бу илмий билишнинг тамойиллари тизими, йўллари, қонун-қоидалари

Илмий тадқиқот услублари
Назарий
Эмпирик

Назарий услублар

Илмий абстракция усули
Таҳлил
Синтез
Эксперимент
Индукция ва дедукция
Таснифлаш
Таққослаш, статистик, математик ва график усулларидан
Илмий абстракция усули – таҳлил пайтида халал бериши мумкин бўлган иккинчи даражали нарсалар, воқеа-ҳодисаларни фикрдан четлаштириб, ўрганилаётган жараённинг асл моҳиятига эътиборни қаратишдир.

• Бу усул ёрдамида ўрганилаётган воқеа ва ҳодисанинг ички, кўзга кўринмайдиган моҳияти, унинг асл мазмуни билиб олинади.

• бу ўрганилаётган бир бутунни алоҳида қисмларга ажратиш ва уларни изчиллик билан ўрганиш.

Таҳлил

• бу ўрганилган қисмлардан олинган хулоса ва натижаларни бир бутун яхлит жараён деб қараб умумий хулоса чиқаришдир.

Синтез