2-Ma`ruza. Elektron apparaturalarida, sxematexnikada qo’llaniladigan elementlarnining shartli grafik va harfiy belgilanishlari, o’qilishlari

Komponentalar kutubxonasidan komponentani tanlash

Kerakli komponentani tanlash komponentalar to`plamidan bajariladi, kerakli komponentalarni tanlash uchun komponentalar panelidagi bironta piktogramma tanlab olinib sichqonchani chap tugmasi bosiladi. Bunda komponentalar to`plamida mos komponentaning sur`ati xosil bo`ladi. Komponenta tanlangandan so`ng, kerakli komponent sichqoncha yordamida ish stoliga ko`chiriladi.

Ob`ektni tanlash va uni siljitish

Ob`ektni tanlash sichqoncha yordamida amalga oshiriladi (ob`ekt sifatida faqat bitta komponent yoki komponentalar guruxi bo`lishi mumkin). Komponentani tanlash uchun sichqoncha ko`rsatkichini kerakli komponenta ustiga joylashtirib va chap tugmani bosish orqali amalga oshirish mumkin. Komponentalar guruxini tanlash uchun sichqonchani ko`rsatkichini to`g`ri burchakli yuzaning burchaklaridan biriga olib boriladi va chap tugma bosilib ramka kerakli o`lchamgacha cho`ziladi, keyin esa tugma qo`yib yuboriladi. Tanlangan ob`ekt o`z rangini qizilga o`zgartiradi. Tanlanganlikni bartaraf qilish uchun sichqon bilan ish joyining ixtiyoriy nuqtasiga bosish kerak.

Ob`ektni siljitish uchun uni oldindan tanlash kerak, so`ngra sichqoncha yoki klaviatura strelkalari yordamida kerakli joyga siljitish mumkin. Sichqoncha yordamida siljitishda ko`rsatkichni ob`ekt ustiga qo`yib, chap tugma bosiladi va ob`ekt suriladi.
Ob`ektni 90<sup>0</sup> burchaklarga burish mumkin. Buning uchun ob`ekt oldindan tanlangan bo`lishi kerak, so`ngra Circuit menyusidan Rotate buyrug`i tanlanadi yoki CtrlQR bosiladi. Bunda ob`ekt soat strelkasi bo`yicha o`ngga 90⁰ buriladi. Komponentalar guruhini 90⁰ ga burishda butun guruh emas, balki har bir komponent alohida buriladi.


Ob`ektlardan nusxa ko`chirish va o`chirish

Ob`ektlardan nusxa olish uchun Edit menyusidan Copy buyrug`i tanlanishi yoki CtrlQC ni bosish bilan amalga oshirish mumkin. Nusxa olishdan oldin ob`ektni tanlash kerak. Buyruq bajarilgandan keyin tanlangan ob`ekt buferga tushadi. Buferda mavjud ob`ektni ish joyiga qo`yish uchun, Edit menyusidan Paste buyrug`ini yoki CtrlQV ni bosish orqali amalga oshirish mumkin. Buyruq bajarilgandan so`ng buferdagi ob`ekt ish joyida paydo bo`ladi va rang bilan belgilangan bo`ladi.

Ob`ektni o`chirish Cut va Delete buyruqlari bilan amalga oshiriladi. Farq shundaki, Cut buyrug`i bajarilganda ob`ekt o`chirilib bufferga tushadi, uni keyinroq yana ish joyiga qaytarib qo`yish mumkin, lekin Delete buyrug`i bajarilganda ob`ekt umuman o`chib ketadi. O`chirishdan oldin ham ob`ekt tanlangan bo`lishi kerak.