2 laboratoriya ishi uitston ko‘pirigi yordamida o‘tkazgichlarning qarshiligini o‘lchash Kerakli asbob va materiallar

O‘Z-O‘ZINI SINASH SAVOLLARI

1. O‘tkazgichlar qarshiligini temperaturaga o‘tkazgichning o‘lchamiga va tarkibiga bog’liqligi. O‘tkazuvchanlik birliklari.

2. Kontur va tugunlar uchun Kirxgof qoidalari. Uitston ko‘prigi.

3.O‘tkazgichlarni ketma-ket ulash.

4.O‘tkazgichlarni parallel ulash.
LYUKSMETR YORADAMIDA YORITILGANLIKNI O’LCHASH.
Lyuksmetrning tuzilishi va ishlash prinsipi

Kerakli asboblar: YU-16 tipidagi lyuksmetr fotoelement, o’lchagich, ulash simlari va yorug’lik yutgichlardan tashkil topgan.

Lyuksmetrning yorug’likni yutuvchi qismi to'g’ri burchak shaklidagi selenli fotoelementdan iborat (1-rasm). Ishlovchi (faol) yuzi 25 fotoelementni plastmassali korpusga joylashtirilgan. O’lchash chegarasini 100 marta oshirish uchun fotoelement korpusiga yutgich qoplanadi. Lyuksmetr o’lchagichi, plastmassali korpus ichiga joylashgan strelkali magnitoelektrik asbobdan iborat.

Asbob korpusi yuz tomonining o’rta qismida yoritilganlikni uch xil 25-100-500 lk gacha chegaralarda o’lchashga mos raqamlar qo’yilgan va 50 ta bo‘limga taqsimlangan shkala bor. Yutgich ishlatilganda yoritilganlikni o’lchash chegalarari mos ravishda 2500-10000-50000 lk gacha oshadi. Asbob korpusining pastki tomonida strelkani nol vaziyatga o’tkazish uchun korrektor, yuqori qismida esa o’lchash chegaralari pereklyuchateli o’zgartuvchi dastak va fotoelementga ulash uchun qisqichlar bor. Chap tomondagi qisqich minus (-) ishorasi bilan belgilangan.

Lyuksmetrning ishlash prinsipi fotoelektr effektga asoslangan. Fotoelement sirti yoritganda fotoelement va magnitoelektrik o’lchagichdan iborat berk zanjirda hosil bo‘lgan tok o’chagichning harakatchan qismini og’diradi. Tok miqdori, demak o’lchagich strelkasining og’ishi fotoelement ishlovchi yuzining yoritilganligiga to’g’ri proporsional bo‘ladi.

1
- rasm. Lyuksmetr YU-16 1-fotoelement; 2-yorug’lik yutgich; 3- ulash simlari; 4-o’lchagich; 5-shkala; 6-qisqichlar; 7-o’zgartuvchi dastak; 8-korrektor