2-kurs, кечки O‘quv-uslubiy majmua bilim sohasi

Olmoshlarning yasalishi

So‘z qo‘shilish (o‘zak qo‘shilish). Ushbu usul orqali xitoy tilida bir nechta olmosh yasaladi: 多少 duoshao ko‘p- kam>qancha?; 任何renhe farqi yo‘q - qaysi> har qanday; 这样 zheyang bu - tur > shunday ; 自己 ziji o‘zi -o‘zi > o‘zi.

Suffiks yordamida yasalish. Suffikslar yordamida birlik va ko‘plikdagi barcha egalik olmoshlari hosil bo‘ladi.

Olmoshning grammatik xususiyatlari

Xitoy tilidagi olmoshlar jins bo‘yicha farqlanmaydi va kelishiklar bo‘yicha o‘zgarmaydi. Faqatgina kishilik va egalik olmoshlari son bo‘yicha o‘zgaradi. Demak, xitoy tilida olmoshlar turlanmaydi.

Ko‘rsatish olmoshlari aniqlovchi va to‘ldiruvchi vazifasini ba­jarganda, klassifikatorlar bilan ishlatiladi. Biroq yozma nutq­da ba’zan klassifikatorlarsiz qo‘llanilish holatlari uchraydi.

Ayrim holatlarda egalik olmoshlari de suffiksisiz ishati­ladi, shunda shakl bo‘yicha egalik olmoshi kishilik olmoshidan farq qilmaydi.

Ba’zan ot jamoa ma’nosini anglatsa va u men suffiksi bilan kelishi mumkin bo‘lmasa, unda ko‘plikdagi olmosh ishlati­li­shi mumkin. Masalan, 人民 renmin xalq so‘ziga nisbatan ko‘p­lik­dagi kishilik olmoshi 他们 tamen ular qo‘llanilishi mumkin.

Olmoshlarning sintaktik xususiyatlaridan biri shundaki, ol­moshlar aksariyat holatlarda o‘z aniqlovchisiga ega bo‘lmaydi. Faqat juda kam olmoshlar, asosan我 wo men, 他 ta u, 那 na ana u (odatda ge klassifikatori bilan), aniqlovchi bilan kelishi mumkin.