2-bosqich 16-25 guruh talabasi xoliqov baxtiyorjonning “Anorganik kimyo” fanidan

Azotli o’g’itlar.
O’simlikni oziqlantirishda ayniqsa azot elementlarining roli katta. Azot oqsil moddasining tarkibiga kiradi, oqsil esa o’simlik va hayvonot hayoti uchun eng ke­rak bo’lgan protoplazma to’qimalarini tashkil qiluvchi modda bo’lib hisoblanadi. Bundan tashqari, azot xloro­fill tarkibiga ham kiradi. Azot o’g’it sifatida deyarlik hamma azot birikmalari: NH₄NO₃, NaNO₃, KNO₃,Ca(NO₃)₂, NH₃ va boshqalar qo’llanilishi mumkin. Shular turkumidan qishloq xo’jaligida ko’proq ammoniy selitrasi, karbamid va qisman ammiakli suvi qo’llaniladi.
So’nggi yillarda O’zbekiston Fanlar Akademiyasi Umumiy va noorganik kimyo instituti olimlari tomonidan fosfororganik birikmalar asosida yangi murakkab o’g’itlar , defoliantlar va o’stiruvchi moddalar sintez qilindi . Fosfat kislota bilan monoetanolamin suvdagi eritmasining o’zaro kimyoviy ta’siri natijasida olingan yangi modda etanolamin fosfat 2NH₂C₂H₄OH•H₃PO₄ stimulyatori shular jumlasidandir .w
Azotli o’g’itlar ishlab chiqarish asosida ammiak sintezi yotadi. Ammiak faqat ammoniyli tuzlarni emas, balki turli – tuman azotli o’g’itlar ishlab chiqarishda xom – ashyo vazifasini o’taydi.
Azotli o’g’itlarning asosiy qismi kimyo zavodlarida ishlab chiqariladi. Masalan, “O’zkimyosanoat” DAKga qarashli “Maksam – Chirchiq” , “Navoiy- azot”, “Farg’onaazot”, “Samarqandkimyo”, “Dehqonobodkaliylio’g’itlar” kabi kimyo zavodlarida qishloq xo’jalik ekinlaridan yuqori hosil olish uchun ishlatiladigan mineral o’g’itlar, jumladan nitratlar ishlab chiqarilmoqda. Azotli o’g’itlar tarkibidagi ozuqa elementi shu o’g’it tarkibidagi azotning massa ulushi bilan aniqlanadi.
Hozirgi kunda quyidagi turdagi azotli og’itlar ishlab chiqarilmoqda:

1. 
   Ammiakli – nitratli o’gitlar – ammiakli selitra, ammoniy – sulfat – nitrat
   
2. 
   Ammiakli o’g’itlar – ammoniy sulfat, ammoniy xlorid, ammoniy karbonat, suyultirilgan ammiak, ammiakli suv va ammiakatlar
   
3.