2-amaliy mashg`ulоt: Jismlarning aylanma xarakat dinamikasi. Nyuton qonunlari

2.(V. 3.1) Er sharining o'z aylanish o'kiga nisbatan inertsiya momenti va xarakat mikdori momenti topilsin.
3.(V. 3.3) R = 0,2 m radiusli bir jinsli diskning gardishiga urinma ravishda F = 98,1 N o'zgarmas kuch ta'sir kiladi. Aylanma xarakat kilayotgan diskka Mishk = 0,5kGn ishkalanish kuchining momenti ta'sir kiladi. Agar disk o'zgarmas e = 100 rad/sek2 burchak tezlanish bilan aylanayotgan bo'lsa, diskning R ogirligi topilsin. P=7.36 kg=72n
4. (S. 4.20) 2 sm radiusli ikkita doirasimon o'yma teshigi bo'lgan 5 sm radiusli mis diskning inertsiya momentini aniklang. O'yma teshiklarning markazidan 2,5 sm uzokda yotgan (4.20 - rasm). Diskning kalinligi 0,1 sm. Kuyidagi xollar tekshirilsin: a) o'k disk tekisligiga perpendikular va uning markazi orkali o'tadi; b) o'k o'yma teshiklar markazi orkali o'tadi; v) o'k disk markazi orkali o'tadi xamda a) va b) larda ko'rsatilgan o'klarga perpendikular.
5. (S. 4.21) Massalari m₁ = 40 g va m ₂ = 120 g bo'lgan ikki sharcha L = 20 sm uzunlikdagi massasi juda kichik bo'lgan sterjen bilan ulangan. Sistema sterjenga perpendikular bo'lgan va sistemaning inertsiya markazidan o'tgan o'k atrofida ayolanadi. Sistemaning impulsi va xarakat mikdori momenti topilsin. Aylanish chastotasi 3 sek ^-1.
6. (V. 3.4) 1 m uzunlikdagi va 0,5 kG ogirlikdagi bir jinsli sterjen vertikal tekislikda o'z o'rtasidan o'tgan gorizontal o'k atrofida aylanmokda. Agar aylantiruvchi moment 9,81 • 10 ^{– 2} n•m ga teng bo'lsa, sterjen kanday burchak tezlanish bilan aylanadi? ⍷=7.8 rad/sek²
7.(S. 4.22) Jismning burchak tezligi fakat jismga ta'sir etuvchi kuch momenti muvozanatlashmagan xoldagina o'zgaradi. Kuyidagi xollarda kanday kuch momentlari ta'sir etayotganligini ko'rsating:
2) Aylanma harakat kinetik energiyasi. Elastik deformatsiyaga doir masalalar jechish
1. (V.3.16) 2kG og’irlikdagi disk gorizontal tekislikda 4m/sek tezlik bilan sirpanishsiz dumalaydi.Diskning kinetik energiyasi topilsin. Wk=24 J
2.(V.3.17) 6 sm diametrli shar gorizonlal tekislikda sekundiga 4ayl/sek bilan sirpanishsiz dumalaydi. Sharning massasi 0,25 kg. Sharning kinetik energiyasi topilsin. Wk=0.1 J
3.(V.3.21) Og’irligi 1 kG va diametri 60 sm bo'lgan disk o'z markazidan tekisligiga tik ravishda o'tgan o'q atrofida 20 ayl /sek bilan aylanadi. Diskni to'xtatish uchun qancha ish bajarish kerak? A=355 J
4.(V.3.22) 5 ayl /sek gamos kelgan o'zgarmas tezlik bilan aylanayotgan valning kinetik energiyasi 60 j ga teng. Shu valning xarakat miqdori momenti topilsin. J: 3.8 kg*m²/sek
5.(V. 3.26) R = 10sm radiusli mis shar o'z og’irlik markazidan o'tuvchi o'q atrofida v = 2 ayl /sek gamos tezlik bilan aylanadi. Sharning burchak tezligini ikki marta orttirish uchun qanday ish bajarish kerak? A=34.1 J
6.(V.3.31) Ventilator 900 ayl/min mos tezlik bilan aylanadi. Ventilator o'chirilgandan keyin, tekis sekinlanuvchan xarakatlanib, to'xtaguncha 75 marta aylanadi. Tonnozlanish ishi 44,4 j ga teng. l)Ventilatoming inertsiya momenti 2) tonnozlanish kuchining momenti topilsin J=0.01 kg*m² Mt=9.4*10^-2 N*m
8.(V.2. 121) 20 m massali vagon ikkala buferi bilan devorga urilganda buferlarning xar biri 10 smdan siqilgan bo'lsa, vagon qanday tezlik bilan xarakat qilgan? Vagon buferlarining xar biri 1 T kuch ta'sirida 1 sm ga siqiladi. V=3.6 km/soat.
9.(V.2.122) Rogatkadan otayotgan bola rezinka shnumi cho'zganda, uning uzunligi 10 sm ga ortgan. Agar rezinka shnurni 1 smga cho'zish uchun 1 kG kuch talab qilinsa, 20 g massali tosh qanday tezlik bilan otilgan? Toshning xarakatida xavoning qarshiligi xisobga olinmasin. V=22.1 m/sek
10.(V. 2.125) m = 0,1 kg massali rezinka koptok gorizontal yo'nalishda biror tezlik bilan uchib borib, ko'zg’almas vertikal devorga urildi. Urilishda koptok ∆ t = 0,01 sek vaqt ichida ∆ x =1,37 sm ga siqiladi. Xuddi shu ∆t vaqt ichida koptok oldingi shakliga kelib tiklansa, urilish vaqtida devorga ta'sir qilgan o'rtacha kuch topilsin. F=13.7 N