2 amaliy mashg‘ulot ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalarni tahlil qilish uslublari va jarohatlanish ko‘rsatkichlarini aniqlash Mashg‘ulotning maqsadi

3. Baxtsiz hodisalarni tahlil qilish uslublari 
 
Baxtsiz hodisalarning sabablari asosan ikki usul yordamida aniqlanadi. 
1. Statistik usul
. Bu usul sanoat korxonalarida statistik hisobga olingan baxtsiz hodisalar materiallarini 
chuqur o‘rganishga asoslangan. Statistik usul baxtsiz hodisalarni kamaytirish borasida chora-tadbirlar ko‘rish uchun 
amaliy ma’lumot beradi va sanoatda jarohatlanishni ta’riflovchi chastota koeffitsienti, jarohatning og‘irlik 
koeffitsienti o‘rtacha ko‘rsatkichini olish imkoniyatini beradi. 
CHastotali koeffitsient (Kch) 1000 ishchi hisobiga ma’lum vaqt davomida sanoat korxonalarida to‘g‘ri 
keladigan baxtsiz hodisalarning o‘rtacha miqdorini ko‘rsatadi. Uni quyidagi tenglama orqali aniqlash mumkin: 
𝐾
𝐶𝐻
= 𝑁 ∙
1000
𝑅
bu erda: N - ma’lum vaqt ichida jarohatlanganlar, ya’ni baxtsiz hodisalar soni; R - shu vaqt ichida korxonada 
ishlagan ishchilarning o‘rtacha soni. 
Baxtsiz hodisaning og‘irlik koeffitsienti (Ko) har bir jarohatlanish tufayli o‘rtacha yo‘qotilgan ish kunlari 
miqdorini ifodalaydi va quyidagi tenglama bilan aniqlanadi: 
𝐾
𝑂
=
𝐷
𝑁
bu erda: D - baxtsiz hodisaga uchraganlar tomonidan yo‘qotilgan ish kunlari soni; 

---

Korxonaning shikastlanish darajasi, baxtsiz hodisa asorati 1000 kishi hisobiga quyidagi tenglama bilan 
aniqlanadi: 
𝐾
𝐷
= 𝐾
𝐶𝐻
∙ 𝐾
𝑂
= 𝐷 ∙
1000
𝑅
2. 
Guruhlash usuli
baxtsiz hodisalarni bir xil sharoitlarda va ayrim belgilari bilan guruhlangan holda 
jarohatlanishlarning sodir bo‘lish chastotalarini aniqlash imkoniyatini beradi.