№2 2-mavzu: Til va yozuv masalalari


O`ZBEK TILINING IMLO QOIDALARI



Download 478,91 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/6
Sana08.06.2022
Hajmi478,91 Kb.
#643221
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
2 mavzu ona tili

O`ZBEK TILINING IMLO QOIDALARI 
Lug`aviy, grammatik, uslubiy me’yorlar adabiy tilning h a m m a 
ko`rinishlari uchun xarakterli, imlo va tinish belgilarga oid me’yorlar adabiy tilning 
faqat yo z m a shakli uchun, to`g`ri talaffuz me’yorlari esa faqat o g` z a k i nutq 
shakli uchun xosdir. 
O`zbek adabiy tili milliy tilning bir qismi bo`lib fonetik, leksik, grammatik 
jihatdan sayqallashtirilgan, me’yorlashtirilgan tildir. 
Adabiy til ikkita: og`zaki va yozma shaklga ega. 
-
og`zaki shakl – 
orfoepiya
da 
-
yozma shakl – 
orfografiya
da o`rganiladi 
ORFOGRAFIYA: 
Adabiy tilning yozma shaklini, to`g`ri yozuv qoidalarini 
(imlo qoidalarini) o`rganadi. Imlo qodalari quyidagi tamoyillarga – printsiplarga 
asoslanadi: 
Fonetik yozuv- 
bu yozuv qoidasiga ko`ra so`z o`zak-negizida birorta fonetik 
hodisa kuzatiladi. Fonetik hodisalarga asosga qo`shimcha qo`shilishi bilan yuz 
beradigan tovush tushishi, tovush almashishi, tovush orttirilishi hodisalari kiradi. 
Tovush tushishi - 
bunga ko`ra asosga qo`shimcha qo`shilishi natijasida asosda 
unli yoki undosh tovush tushib qoladi. Masalan: 
*past, sust 
so`zlariga –
ay 
fe’l yasovchi qo`shimchasi qo`shilsa tovush tushadi: 
pasay, susay. 
*ikki, olti, yetti 
kabi sonlarga jamlovchi son qo`shimchasi qo`shilsa (-ov, -ala, - 
ovlon) asosdagi 

unlisi tushib qoladi: 
ikkov, yettalasi, oltov. 
*men, sen 
kabi olmoshlariga qaratqich va tushum kelishiklari qo`shimchasi (–
ni,- 
ning) 
qo`shilsa: 
meni, seni, mening, sening. 
*bag`ir, ko`ngil, shahar 
kabi so`zlarga egalik qo`shimchasi qo`shilsa ikkinchi 
bo`g`indagi a, i, u kabi unlilar tushib qoladi: 
shahri, ko`ngli, bag`rim, burni 
kabi. 

Download 478,91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish