2 -modul. Kuch transformatorlari va avtotransformatorlar. 2- mavzu: kuch transformatorlari va avtotransformatorlar

 Transformatorlar choʻlgʻamlarining ulanish sxemalari va guruhlari 
Transformator choʻlgʻamlarining ulanish sxemalari va guruhlari.
Transformator 
chulgʻamlari odatda quyidagi ulanish sxemalariga ega: yulduz-
Y
, neytrali chiqarilgan 
yulduz-
Y
, va uchburchak-

.
Birlamchi va ikkilamchi choʻlgʻamlar 
EYuK
-larning fazalari farqi shartli ravishda 
ulanish guruhlari bilan ifodalanadi. Uch fazali transformatorlarda har xil ulanish usullarini 
qoʻllagan holda 12-ta ulanish guruhini hosil qilish mumkin. CHoʻlgʻamlar yulduz-yulduz 
sxemasi bilan ulanganda juft guruhlar (2, 4, 6, 8, 10, 12), yulduz-uchburchak sxemasi bilan 
ulanganda esa toq guruhlar (1, 3, 5, 7, 9, 11) hosil boʻladi. 
Ulanish guruhlari quyidagicha belgilanadi:
Y

-11; 
Y

Y

-0-11; 
Y

-11. 
6.4-rasm. Transformator va 
avtotransformatorlarni 
neytrallarini zaminlash usullari: 
a
-RPN-siz 110-220 kV-li 
transformatorlarniki; 
b
- RPN-siz 
330-750 kV-li 
transformatorlarniki; v-ichiga 
RPN qurilgan 110 kV-li 
transformatorlarda; 
g
-avtotransformatorlarda; 
d
-RPN-li 150-220 kV-li transformatorlarda; e-
RPN-li 330-500 kV-li transformatorlarda. 
Yuqori kuchlanish choʻlgʻami yulduz sxemasi boʻyicha ulanganda ichki izolyatsiyani 
liniya kuchlanishidan 
3
marta kamroq kuchlanishga tayyorlashga imkon beradi. Past kuchlanish 
choʻlg`ami koʻpincha uchburchak sxemasi boʻyicha ulanadi. Bu narsa choʻlgʻamlarni 
3
I
tokka 
hisoblab, ularning koʻndalang kesim yuzasini kamroq olish imkonini beradi. 
Transformatorlarni va avtotransformatorlarni parallel ishlash shartlari va koʻrsatmalari.
Ikki yoki undan ortiq transformatorlarni parallel ishlashiga ulash uchun quyidagi shartlar 
bajarilishi kerak: 
1.
Ulanayotgan transformatorlarning yuqori va pastki taraf nominal kuchlanishlari bir 
xil boʻlishi kerak. Boshqacha qilib aytganda, ularning transformatsiyalash koeffitsientlari teng 
boʻlishi kerak