2 – Leksiya. Sherebe tazalaw bo’liminin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

2. Sherebeni bir basqıshlı tazalaw bóliminiń texnologiyalıq sxeması

Sherebeni tazalaw processi tómendegi operaciyalardan turadı: 1) soda eritpesin tayarlaw; 2) qoyıw hák sútin suyıltıw; 3) sherebeni reagentler menen aralastırıw; 4) tazalanǵan sherebeni tındırıw. Bul operaciyalardıń ishinde eń áhmiyetlisi 3 hám 4.

Aldıń qarap ótilgenindey, sherebeniń quramındaǵı Mg²⁺ ionlarınıń muǵdarına baylanıslı reagentlerdi sherebege hár qıylı izbe-izlikte qosıw múmkin. Mg²⁺ ionlarınıń muǵdarı kem bolsa dáslep reagentler aralastırıladı – soda eritpesi kaustifikaciyalanadı, bunnan keyin kaustifikaciyalanǵan soda eritpesi menen sherebege islew beriledi (tásirlestiriledi). Mg²⁺ ionları jeterli dárejede kóp bolsa reagentler hám sherebe birgelikte aralastırıladı.

25-Súwrette sherebeni hák-soda uslında bir basqıshlı tazalawdıń texnologiyalıq sxeması berilgen. Aralastırǵıshqa reagentlerdi hám sherebeni birgelikte kirgiziw arqalı kalcinaciyalanǵan soda bunkerden 5 shnekli azıqlandırǵısh 4 arqalı shnekli eritkishke 3 beriledi, bul jerde ol (soda) jıllılıq almastırǵıshta 8 qızdırılǵan, 7-bachoktan kelip túsiwshi tazalanǵan sherebede hám 6-bachoktan kelip túsiwshi hálsiz suyıqlıqta (kondensatta) eriydi. Natriy xloridiniń eriwsheńligi, quramında atlas (odnoimenıny) Na⁺ ionlarına iye bolǵan, sodanıń qatnasında páseyedi. Tazalanǵan sherebege, NaCl niń qattı fazada shókpege túsiwiniń aldın alıw ushın, tazalanǵan sherebege, NaCl nıń koncentraciyasın páseytiwshi, hálsiz suyıqlıq (kondensat) qosıladı.