1–jadvalda bank risklarini boshqarish jarayonining vazifalarini belgilovchi to‘rtta asosiy bosqichi ko‘rsatilgan

K 
TSA 
= { ∑ 
yillar1-3 
max [∑ ( GI
1-8 *
β
1-8
),0] } /3 
Bu erda: K 
TSA
 - kapitalga qo‘yilgan talab; GI
1-8
- har yil uchun 8 ta yo‘nalish bo‘yicha o‘rtacha 
yillik yalpi ijobiy foyda; β
1-8
- 12-18% bu ko‘rstakich Bazel qo‘mitasi tomonidan belgilangan. 
Rivojlantirilgan yondashuv operatsion riskni qoplash uchun kerak boladigan kapital miqdorini 
xisoblashning xususiy usuliga asoslanadi. Ushbu usulni ma’lum bir sifat va miqdor andozalariga 
javob beradigan banklar ishlatishi mumkin. Bank rahbariyati Markaziy bankni operatsion riskni 
baxolash  tizimi,  ma’lumotlar  jamlash  sifati,  nazorat  mexanizmini  shakllantirilganligiga 
ishontirishi lozim.  

 
31 

Operatsion  riskni  to‘g‘ri  boshqarish  uchun  tijorat  bankida  tegishli  kunlik  nazorat  va 
ma’lumotlarni jamlash jarayoni tashkil etilgan bo‘lishi darkor. Markaziy bank tijorat banklaridan 
ular  darajasiga,  risklar  miqdori  va  turiga,  banklar  tomonidan  ko‘rsatilayotgan  xizmatlarning 
murakkabligiga mos operatsion risklarni baxolash va boshqarish mexanizmini yaratilishini talab 
qilishga  xaqlidir.  Bundan  tashqari,  Markaziy  bank  tijorat  banklari  tomonidan  operatsion  risklar 
bo‘yicha  qoida  va  talablarga  rioya  etilishi  yuzasidan  doimiy  va  alohida  nazoratni  olib  borishi 
lozim.  
 
Tijorat banklari o‘z faoliyatlari bilan bog‘liq bo‘lgan risklarni boshqalarga nisbatan ko‘proq 
o‘rganishlari talab etiladi. CHunki tijorat banklari o‘z faoliyati bilan bir tomondan o‘z 
aksiyadorlari oldida javobgar bulsalar, ikkinchi tomondan o‘z mablag‘larini ishonib topshirgan 
va bank xizmatlaridan foydalanayotgan mijozlar oldida majburiyatga egadirlar.  
1
–jadvalda
 
operatsiyalar o‘tkazganda paydo bo‘ladigan xavf-xatar nuqtai nazaridan bank mahsulotlari 
xilma-xilligi ko‘rsatilgan.