Tarqalgan signallarni oʼrtacha kechikish vaqti, bu ME ni yoqqandagi va oʼchirgandagi kechikish vaqtlarining yarim summalariga teng boʼlgan vaqt intervaliga aytiladi.
toʼk = (t1,0k + t0,1k)/2
TK tezkor kalit funktsiyasini bajaradi va 2 ta asosiy holatga ega: ulanmagan, tranzistorning kesish rejimiga toʼgʼri keladi (tranzistor yopiq), va ulangan, toʼyingan rejimi.
Bir turdagi MDYa – tranzistorlar asosidagi mantiq elementlar Аxborotni qayta ishlash va saqlash vazifalarini bajaruvchi zamonaviy mikroelektron apparatlarda turli integratsiya darajasiga ega boʼlgan IMSlar ishlatiladi.
TTM va EBM elementlari yuqori tezkorlikni taʼminlaydilar, ammo isteʼmol quvvati va oʼlchamlari katta boʼlganligi sababli, faqat kichik va oʼrta integratsiya darajasiga ega boʼlgan IMSlar yaratishdagina qoʼllaniladi.
1962 yilda planar texnologik jarayon asosida kremniy oksidili (SiO2) MDYa – tranzistor yaratilgandan soʼng, uning asosida guruh usulida ishlab chiqarish yoʼlga qoʼyildi.
Integral BTlardan farqli ravishda bir turdagi MDYa integral tranzistorlarda izolyatsiyalovchi choʼntaklar hosil qilish talab etilmaydi. Shuning uchun, bir xil murakkablikka ega boʼlganda, MDYa – tranzistorli IMSlar BTlarga nisbatan kristalda kichik oʼlchamlarga ega va yasalish texnologiyasi sodda boʼladi.
Kremniy oksidili MDYa ISlarning asosiy kamchiligi –tezkorlikning kichikligidir.
Yana bir kamchiligi – katta isteʼmol kuchlanishi boʼlib, u MDYa ISlarni BT ISlar bilan muvofiqlashtirishni murakkablashtiradi.
MDYa ISlar asosan uncha katta boʼlmagan tezkorlikka ega boʼlgan va kichik tok istemol qiladigan mantiqiy sxemalar va KISlar yaratishda qoʼllaniladi.
MDYa ISlarda eng yuqori ntegratsiya darajasiga erishilgan boʼlib, bir kristalda yuz minglab va undan koʼp komponentlar joylashishi mumkin.
Mantiqiy elementlar ishlash printsipiga koʼra kombinatsion va ketma-ketli qurilmalarga boʼlinadi.
Kombinatsion qurilmalar deb, chiqish signallari kirish oʼzgaruvchilari kombinatsiyasi bilan belgilanadigan, ikkita vaqt momentiga ega boʼlgan, xotirasiz mantiqiy qurilmalarga aytiladi.
Аgar mantiqiy qurilmaning chiqishidagi maʼlumot nafaqat hozirda kiritishda amal qiladigan mantiqiy oʼzgaruvchilarning kombinatsiyasi bilan, balki vaqtning avvalgi daqiqalarida ishlaydigan oʼzgaruvchilarning butun ketma-ketligi bilan ham aniqlansa, unda bunday qurilma ketma-ket deyiladi
Oʼnlik, sakkizlik yoki oʼn oltitalik sanoq tizimidagi raqamlarni ikkilik yoki ikkilik-oʼnlik kodga oʼzgartiruvchi kombinatsion mantiqiy qurilma – shifrator yoki koder deb ataladi.
Ikkilik sanoq tizimidagi raqamlarni oʼnlik sanoq tizimidagi kodga oʼzgartiruvchi kombinatsion mantiqiy qurilma – deshifrator yoki dekoder deb ataladi.
Jamlagich deb ikkilik koddagi sonlarni qoʼshish (jamlash) asosiy arifmetik amalini bajaruvchi kombinatsion mantiqiy qurilmaga aytiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |