19–20- sulolalar davrida Misr podsholigi Reja

Miloddan avvalgi 525-yili Eron qo`shinlari Pelusiya yonidagi bo`lgan jangda Misr qo`shinlarini tor-mor etganlar. Eron shohi Misrni istilo qilgan va o`ziga tobe qilib olgan. Shu vaqtdan boshlab Kalibiz 27- sulolaga asos solib o`zini ham Eron podshosi, ham Misr fir`avni deb e`lon qiladi. 28, 29 va 30-sulola vakillari misrliklardan bo`lgan.
Miloddan avvalgi 332-yili Misr Iskandar davlati tarkibiga kirib, Iskandar vafotidan keyin bu yerda Ptolemeylar davlati qaror topgan. Keyinchalik esa Misr Rim saltanati tarkibiga qo`shib olingan. Milodiy 395-yildan Misr Vizantiya ta`siriga tushib qolgan. Shu bilan Qadimgi Misr tarixi o`z nihoyasiga yetgan.
Qadimgi Misr madaniyati
1. Qadimgi Misr yozuvi. Misr insoniyat madaniyatining eng qadimgi markazlaridan biri hisoblanadi. Yozuv ma`naviy madaniyatning ajraljnas qismidir. Qadimgi misrliklar bundan 6–7 ming yillar muqaddam belgi-rasmlar shaklidagi iyeroglif yozuvini kashf etganlar. Bu yozuvlar 750 belgi-rasmlardan iborat boigan.
Misr yozuvida narsa va hodisalar har turli rasm va belgilar yordamida ifoda etilgan. Masalan, suv so`zi uch qator to`lqinsimon chrziq, tog` so`zi ost tomoni tekis, yuqori tomoni qabariq, o`rtasi botiq shakl bilan ifoda etilgan. Qo`lida o`q-yoy ushJab turgan odam rasmi jangchi, o`roq ushlab turgan kishi tasviri esa o`rmoq degan ma`noni bildirgan. Keyinchalik belgi-rasm shaklidagi yozuv takomillashib soddalashtirilgan. Zamonlar o`tishi bilan belgi-rasm shaklidagi yozuvlar alifbo belgilariga aylangan. Qadimgi podsholik davrida misrliklar yozuvida 24 ta asosiy tovushni bildiradigan alifbo tizimi paydo bolgan. Misrliklar dastlab alifbo va xatlarni tosh, sopol, yog`och, po`stloq, taxta, teri kabi buyumlarga yozganlar. Nil sohillarida o`sadigan papirus o`simligining barglari yozuv qog`ozi o`rnida foydalanilgan. Misrliklar papirus barglaridan varaqlar tayyorlab, varaqlarni bir-biriga ulab uzunligi 45 metrgacha papirus o`ramlari tayyorlaganlar. Zaruriy ma`lumot, hodisa va boshqa narsalar papirusga yozib berilgan. Papirusga qamishdan tayyorlangan yozuv asbobi bilan yozilgan. Bu misrliklarning o`ziga xos kitobi edi. Misming turli joylaridan arxeolog olimlar qadimgi «papirus kitoblar»ni topishgan. Qadimgi Misr yozuvini o`qib-o`rganishga qadimgi mualliflar urinib ko`rganlar. Lekin ular bu sohada yaxshi natijalarga erisha olmaganlar. Keyingi davrlarda tilshunos olimlar Misr iyerogliflarini o`qib chiqishga harakat qilib ko`rganlar. Lekin ular bu sohada muvaffaqiyat qozona olmaganlar.
Mashhur fransuz olimi Fransua Shampolon Misr iyerogliflarini o`qib chiqib, shuhrat qozongaru