19–20- sulolalar davrida Misr podsholigi Reja

So`nggi podsholik davrida Misr
1. Misr liviyaliklar hukmronligi ostida. Miloddan avvalgi XI asr boshlarida Misrda Yangi podsholik davri barham topib, So`nggi podsholik davri boshlangan. Bu davrni Liviya-Sais davri ham deyiladi.
Yangi podsholik davrida Misr qo`shinida yollangan ajnabiy liviyalik askarlar xizmat qilishar edi. Yangi podsholik oxiridagi tarqoqlikdan ajnabiy liviyaliklar ustalik bilan foydalanganlar. Ular misrliklarni harbiy xizmatdan chetlashtirib, davlat tashkilotlarining yuqori lavozimlarini egallab olganlar.
Miloddan avvalgi 950-yili liviyalik Sheshonk I shimolda hoki-miyatni egallab olgan. U 20- sulolaga asos solib, liviya sulolasi Misrda miloddan avvalgi 950-yildan 730-yilgacha hukmronlik qilgan. Ular Bubastis shahrini o`z davlatlarining poytaxti qilib tanlaganlar. Shuning uchun liviyaliklar asos solgan sulola bubastislar sulolasi deb ham ataladi.
Sheshonk I va uning vorislari davrida xo`jalik va qurilish ishlari bir oz jonlangan. U Palastin va Nubiya ustiga qo`shin tortib borgan. U yerlardan ko`plab harbiy asir, katta o`ljalar bilan Misrga qaytgan. Bubastislar davrining oxiriga kelib Misr yana kuchsizlanadi. Sharqdan Ossur qo`shinlarining istilosi boshlanadi. Ossurlar bilan Suriya Palastin – Misrning birlashgan qo`shinlari miloddan avvalgi 853-yili Qarqara shahri yaqinida to`qnashadilar. Jangda Ossur qo`shinlari g`alaba qozonadilar. Bu mag`lubiyatdan so`ng Misrning obro`si tushib ketadi. Shu davrda Petubastis o`zini Misr fir`avini deb e`lon qilib, 23- sulolaga asos soladi. Bu sulola davrida Misrdagi ahvol yanada yomonlashadi.
VIII asrda hukmronlik qilgan 24-sulola vakillari, xususan Bakxoris davrida (721–715) mamlakatni inqiroz botqog`idan qutqarish uchun ayrim islohotlar o`tkazilgan. Bu islohotlar Misrdagi ahvolni yaxshilay olmagan. Mamlakatda ahvol yomonlashib Misr mayda hokimliklarga – nomlarga bo`linib ketgan.
2. Misrda Efiopiya hukmronligi. Miloddan avvalgi VIII–VII asrlarda yuqori Misr janubida Efiopiya (Kush) davlati ravnaq topadi. Misrning kuchsizlanganidan foydalanib Efiopiya podsholari Misr ustiga bostirib kiradilar. Efiopiya podshosi Pianxi va uning vorisi Shabakalar davrida (740–720) Misr Efiop qo`shinlari tomonidan bosib olinadi. Miloddan avvalgi 715-yilda bo`lib o`tgan jangda Misr qo`shinlari tor-mor qilinib fir`avn Bakxoris asir olinadi va tiriklayin o`tga tashlab kuydiriladi. Misr egallangach, Efiopiya va Misr bitta davlat qilib birlashtiriladi. Shu tariqa Misrda Efiopiya sulolasi hukmronlik qiladi. Bu Misr tarixidagi 25- sulola edi. Efiopiya sulolasi Misrni miloddan avvalgi 715-yildan 664-yilgacha boshqaradi. Shabaka davrida mamlakatda tinchlik o`matilib, xo`jalik va madaniyat ancha rivoj topadi.