17 мавзу Қўшимча маърузалар (мустақил тайёрланишда ёрдам учун)

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ДУККАКЛИ ЭКИНЛАРНИНГ
• АСКОХИТОЗ КАСАЛЛИГИ

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ДУККАКЛИ ЭКИНЛАРНИНГ
• АСКОХИТОЗ КАСАЛЛИГИ
• Касалликни ловия ва мошда Ascochyta boltschauseri ва Ascochyta phaseolorum пикнидали замбуруғлари қўзғатади.
• Баргларда, баъзан дуккакларда думалоқ ёки нотўғри шаклли, қўнғир тусли, тўқ-қўнғир ҳошияли, баъзан концентрик доиралар шаклидаги доғлар ривожланади. Ҳар бир доғнинг марказида тўқ-қўнғир, сўнгра қора тус олувчи пикнидалар пайдо бўлиб, доғларнинг ўртаси қорайиб қолади. Поя ва барг бандларида чўзинчоқ доғлар ва пикнидалар ривожланиши мумкин. Дуккаклар ва уларнинг ичидаги дон ҳам зарарланади. Қўзғатувчининг пикноспоралари экин ичида ёмғир ва шамол билан тарқалади ва соғлом ўсимликларни заралайди.

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ДУККАКЛИ ЭКИНЛАРНИНГ
• АСКОХИТОЗ КАСАЛЛИГИ
• Уруғлик сифатида экилган дон унмайди ёки унган майсаларнинг кўпчилиги кейинчалик чириб кетади.
• Замбуруғ уруғ ва ўсимлик қолдиқларида қишлайди. Аскохитоз ловия ва мошда Ўзбекистонда қайд этилмаган.
• Нўхатда касалликни Ascochyta rabiei замбуруғи қўзғатади. Экиннинг барг, поя, дуккак ва донларида кулранг-қўнғир, баъзан тўқ-қўнғир, сўнгра қораювчи, узунчоқ ёки кўпинча думалоқ доғлар, уларнинг устида эса кенглиги 0,1-0,2 мм келадиган пикнидалар ривожланади. Зарарланган дон экилганда унмайди, ёки унган ниҳоллар кейинроқ чириб кетади. Кучли зарарланган ўсимликлар қуриб қолади.

Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

• ДУККАКЛИ ЭКИНЛАРНИНГ
• АСКОХИТОЗ КАСАЛЛИГИ
• Тез-тез ёмғир ва 20-25оС ҳаво ҳароратида замбуруғнинг пикноспора ва аскоспоралари экин ичида тез тарқалади ва аскохитоз кучли ривожланади. Споралар ўсиши учун минимал ҳаво ҳарорати 3оС, максимум 33оС. Касаллик ривожланиши учун оптимал ҳаво намлиги 65% дан юқори ва ҳарорати 18-23оС, минимум 8оС ва максимум 32-33оС га тенг.
• Патоген уруғда ва ўсимлик қолдиқларида пикнида ва хламидоспорлари билан қишлайди. Хламидоспорлар тупроқда 4 йилгача сақланиши мумкин.