|
10
Июнь
17
INTERFAOL TA’LIM VA UNING DIDAKTIK IMKONIYATLARI
Sodiqova Feruza Taibovna
Sirdaryo viloyati Sardoba tumani
5-umumiy o‘rta ta’lim maktabi
birinchi toifali ingliz tili fani o‘qituvchisi.
Telefon: +998932967246
Annotatsiya:
.Mazkur.maqolada.xorijiy.tillarni.o‘qitish.jarayonida.samarali.bo‘lgan.interfaol.
usullar.va.ularning.mazmuni.haqida.fikr.yuritiladi.
Kalit so‘zlar:
Kundalik muloqot, lug‘at zahirasi, devoriy oynoma,”aksiya”va”ASN”usullari
Xorijiy tilni mukammal o‘rganish ta’lim,ilmu fan hamda ijtimoiy-siyosiy hayotda munosib
o‘rin.egallashning.muhim.mezoniga.aylanib.ulgurdi.shu.boisdan.ham.bu.mezon.talabiga.qodir.til.
o‘rganuvchilarini o‘qitish hamda chet tili o‘qituvchilarining kasbiy salohiyatlarini rivojlantirish
kabi. masalalar. o‘z. dolzarbligini. ko‘rsatdi.Bugungi. kunga. kelib,bu. sohada. ta’lim. jarayoni.
samaradorligini oshirish,o‘quvchilarning bilimlarini ko‘nikmaga,ko‘nikmalarni malakaviy
faoliyatga aylantirish uchun tilni o‘qitishda zamonaviy innovatsiyalar muhim ekanligi o‘z
tasdig‘ini.topmoqda.
Til-ijtimoiy.hodisa.u.har.bir.insonning.o‘z.fikrini.ifodalay.olish,borliqni.anglash.qurolidir.Til.
orqali.insonning.ma’naviy.dunyosi.shakllanadi.Komillikka.eltuvchi.nurli.so‘qmoq.ham.til.bilan.
o‘z.ibtidosini.boshlab.beradi.Xorijiy.tilni.o‘rganish.bilan.o‘sha.xalqning.ma’naviy.hayoti,etnik.
o‘ziga xosliklari,boshqa xalqlar to‘plagan tarixiy manbalar,umuman jahonda bo‘layotgan jamiki
voqe’likdan.bahra.olish.imkoniyatiga.ega.bo‘ladilar.
Til o‘rgatishda innovatsion yondashuv yangidan yangi usullarning paydo bo‘lishi bilan
ahamiyatlidir.O‘qitish-o‘rgatish.jarayoni.shuni.ko‘rsatadiki,bolalarni.tizimli,izchil.nazorat.ostiga.
olish. darkor.Ma’lumotlarga. qaraganda,oddiy. bir. inson. hayoti. davomida. 4000. so‘zni. bilishi.
kifoya. qilib,shu. lug‘at. zahirasi. bilan. u. harqanday. fikrini. ifodalay. olishi,yetarlicha. kundalik.
muloqotga. ega. bo‘la. olishi. mumkin. ekan.. shu. maqsadda,. har. bir. o‘quvchiga. choraklik,yillik.
lug‘at. miqdorini. belgilab. berish. asnosida. alohida. jurnalga. qayd. etib. borish. mumkin.Bunda.
o‘quvchilar nafaqat darsdagi uy vazifalari va grammatik topshiriqlarni, shuningdek eng ko‘p
so‘zlarni. yod. olish. bo‘yicha. ham. uzluksiz. bellashib. boradilar.ularni. munosib. rag‘batlantirish.
uchun esa, sinfxonalarda “Enrich your vocabulary” devoriy oynomalari tashkil etilsa va bunda
ro‘yxatdagi. peshqadamlarni. sinflar. kesimida. e’lon. qilib. borilsa,o‘zining. ijobiy. natijasini.
ko‘rsatadi.Bu.vazifalar.nazorati.o‘qituvchidan.qo‘shimcha.vaqt.talab.qilishi,.tabiiy..lekin.buning.
imkoni.bor,.albatta..Buning.uchun.har.bir.darslik.lug‘ati.oldindan.hisoblanib,yod.olishda.harflar.
ketma-ketligiga.e’ribor.qaratishlari.maqsadga.muvofiq.bo‘ladi.Misol.uchun,5-sinflarning.darslik.
so‘ngida. havola. etilgan. “a”. harfidagi. so‘zlar. soni. 34. tani. tashkil. etsa,. o‘quvchi. ularni. to‘liq.
yod. olgachgina. keyingi. harfga. o‘tishi. mumkin..Yil. so‘ngiga. qadar. har. bir. o‘quvchining. qaysi.
harfgacha.o‘rganganiga.qarab,uning.lug‘at.zahirasi.osongina.hisob.qilinadi.
Kichik maktab yoshidagi bolalarda xorijiy tilda so‘zlashishga nisbatan tabiiy moyillik
mavjud.ularga.til.o‘rgatish.darslarini.tashkil.etish.asosini.g‘oyatda.sermazmun.va.qiziqarliligiga.
ahamiyat.berish.lozim.Bolalarga.rang-barang.qahramonlarga.ega.multfilmlar.havola.etilishi,qisqa.
va tez yodda saqlanadigan she’rlarni mimik va pantomimik ijrosi bilan ko‘rsatish ham
samaralidir.O‘quvchilarning. yosh. hususiyatiga. bog‘liq. taqlid. qilishga. bo‘lgan. ixtiyoriy. xohish.
o‘qituvchiga.juda.asqotishi.muqarrar.shu.bilan.birgalikda.o‘quvchilarda.nutqiy.ko‘nikmalarning.
shakllanishida. “aksiya”usuli. ham. xorijiy. tilga. oid. muhitni. yaratishga. xizmat. qiladi.Bunda.
o‘qituvchi. haftalik. aksiyani. e’lon. qiladi.shu. muddat. ichida. turli. nutqiy. birliklarni. yod. olishi.
hamda.mashg‘ulotdan.tashqari.vaziyatlarda.ham.qo‘llay.olishi.kuzatib.boriladi.Kichik.dialoglarga.
xos birliklarni o‘rganish barobarida u orqali o‘z o‘qituvchisi bilan qisqa suhbat qurush istagida
bo‘ladi.va.til.ko‘nikmalari.muntazam.shakllantirib.boriladi..O‘qituvchi.bilan.muloqotga.kirisha.
olgan. o‘quvchilarga. aksiya. ishtirokchisi. belgisi. berib. boriladi.. Bu. belgi. egalari. dars. fursati.
kelganda.rag‘batlantirib.boriladi.
Darslarni. samarali. va. sifatli. tashkil. etish. har. bir. pedagogning. asosiy. maqsadidir.
Mashg‘ulotlarda o‘quvchi egallashi mumkin bo‘lgan BKMlarni aniqlash uchun “ASN” ya’ni
“always”,”sometimes”va. “never”usuli. anchagina. qo‘l. keladi.Bunda. dars. mustahkamlash.
149
Do'stlaringiz bilan baham: |
