|
10
Июнь
17
ТАБИАТНИ АРСАЙЛИК
Мирзаева Дилноза
Наманган вилояти Уйчи тумани 8-мактаб ўқитувчиси.
mirzayevadilnoza46@gmail.com
тел. +998934084072
Аннотация:
Ушбу.тезисда.шу.куннинг.долзарб.мавзуларидан.бири.экологик.мувозанат
-
ни.асраш.муаммолари.тахлил.қилинган.
Калит сўзлар:
.экологик.мувозанат,.ландшафт,.эволюция,.касаллик.турлари
Шу. куннинг. долзарб. мавзуларидан. бири. экологик. мувозанатни. асрашдир.. Бир. лаҳза.
атрофимизга.назар.ташлар.эканмиз,.кишиларнинг.унга.турлича.муносабатда.бўлаётганига.
гувоҳ.бўламиз.
Ўсимликлардан,.сув.ва.ер.каби.неъматлардан.ўта.эҳтиёткорлик.билан.фойдаланиш.ке
-
лажакни.асраш.демакдир.
Ердан. фойдаланаман. деб. дов-дарахтларни. ўринсиз. кесиш,. сувни. исроф. қилиш,. турли.
полиэтилен. материалларни. ноўрин. ёқиб. юбориш. табиатни. кескин. издан. чиқишига. олиб.
келади.. Чунки. табиатдаги. барча. неъматлар. чексиз. даражада. кўп. эмас.. Ундан. оқилона.
фойдаланиш. зарур.. Бундай. муаммони. биз,. ўқитувчилар. дарслар. давомида,. тўгарак.
машғулотида,. табиатга. саёҳат. каби. амалий. машғулотларимизда. ўқувчиларга. етказиб. бе
-
ришимиз.керак..Ҳозирги.кунда.замон.билан.шиддат.билан.ривожланиб.бормоқда..Бу.эса,.
ўз.навбатида,.турли.хил.муаммоларни.келтириб.чиқармоқда..Мактаб.дастурида.8-сонфга.
мўлжалланган.“Одам.ва.унинг.саломатлиги”.дарсларида.берилган.мавзуларни.ўқиш.даво
-
мида. атрофимиздаги. муаммоларга. чуқур. кириб. боришимиз. лозим.. Саноат. кундан-кунга.
ривожланмоқда..Шаҳарларда.бу.ўзгача.тус.оляпти..Ҳавоси.тутун,.қурум.ва.чанглар.билан.
қопланган. шаҳарларда. фуёшдан. келаётган. нур. етишмаслиги. касаллик. туғдирувчи. бак
-
терияларнинг. риволжланишига. қулай. шароит. яратади.. Одамнинг. инфекцияга. қаршилик.
кўрсатиш.қобиляти.пасаяди..Одам.гипертония,.астма,.жигар.циррози,.рак.касалликлари
-
га. йўлиқади.. Организмда. оғиз-бурун,. тери. орқали,. сув,. ҳаво,. овқат. билан. ўтган. заҳарли.
моддалар.нафас.олиш.йўлларини,.юрак.қон.томир.тизимини,.кўзнинг.шиллиқ.пардасини.
шикастлайди..Ифлос.ҳаво.йўтал,.бош.айланиш,.ўпка.касалликларини.пайдо.қилади.
Биз.гувоҳи.бўлаётган.муаммоларни.олдини.олиш.учун.атромизни.кўкаламзорлаштириш,.
ободлаштиришимиз. зарур.. Юртбошимиз. ҳам. ободонлаштириш. ишларига. катта. эътибор.
бермоқдалар..Бу.ишларнинг.пировард.натиасида.инсон.саломатлиги.туради.
Инсон. ҳаётини. ўсимликлар. оламисиз. тасуввур. қилиб. бўлмайди.. Кишилар. доимо.
ўсимликлар. билан. бирга,. уларнинг. мўжизалари. орасида.. Мангу. табиат. бағридаги. яшил.
дунё.мўжизалари.билан.тўлиб.тошган..Табиат.вояга.етказган.ҳар.бир.ниҳолни.она.бола
-
сини. эъзозлагандек,. авайлаб. келади.. Унинг. униб. ўсишига,. барқ. уриб. яшнашига. ва. насл.
қолдириб.асрлар.оша.барҳаёт.бўлишига.доим.кўмаклашиб.келади..Кўҳна.табиат.маҳсули.
бўлмиш. ўсимликлар. дунёси. инсонларни. озиқлантириши,. кийинтириши,. ноз-неъматлари.
билан. танга. роҳат. бахш. этиши,. нафис. назокати. билан. эстетик. завқ. бериши. билангина.
эмас,.эволюция.жараёнида.ўзида.мужассамлаштирган.ички.дунёси,.ақл.бовар.қилмайдиган.
биологик. хусусиятлари,. хусусан. йирик. гул. ва. мевалари. салобатли. шох-шаббаси,. умр.
боқийлиги,.ҳайвонлар.сингари.тирик.мавжудодлар.билан.озиқланиши,.келгуси.наслларни.
ўз.бағрида.вояги.етказиб,.мустақил.ҳаётга.йўлланма.бериши.каби.ирсий.белгилари.билан.
ҳам.неча.асрлардан.бери.ўзига.ром.этиб.келади.
Ўсимлик. хом. ашёларидан. тўғри. фойдаланиш. уларнинг. қайта. тикланишига. шароит.
яратиш,. мазкур. ўсимликлардан. такрор. фойдаланишга. имкон. беради.. Биргина. фойдали.
ўсимликлар.эмас,.умуман.ўсимликлар.дунёси.табиий.ҳолда.сақланиши.лозим..Республи
-
камизда. манзарали. ўсимликлар. ландшафтлари. жуда. кўп.. Уларни. муҳофаза. қилишнинг.
назарий. ва. амалий. жиҳатдан. аҳамияти. муҳимдир.. Табиий. манзарали. дарахтлар. ўсган.
жойларнинг. аҳоли. ҳордиқ. чиқарадиган. манзилгоҳларга. айлантирилиши. яхши. натижалар.
бераётганлиги.маълум..Республика.ўсимликлар.дунёсини,.шу.жумладан.ноёб.ўсимликларни.
ҳимоя.қилиш.биргина.табиатни.муҳофаза.қилиш.маъмуриятининг.ёки.ботаникларнингги
-
на.иши.бўлмай,.аксинча.умумжамоатчилик.ишидир..Биз.ёшлар,.Президентимиз.ишлари
-
нинг.келажакдаги.давомчиларидирмиз.
Фойдаланилган.адабиётлар.рўйхати:
1..М.Набиев,.Т.Одилов,.Ў.Пратов,.Ғ.Шерматов.“Қизиқарли.ботаника”.китоби.
2..“Мактабда.биология”.маънавий-маърифий,.таълимий.журнали..m-biologiya@mail.ru
341
Do'stlaringiz bilan baham: |
