|
10
ЖаМияТ ТараҚҚиЁТи ҳаМда оила МУсТаҳкаМлигида аЁлнинг
Ўрни ва аҳаМияТи
Кучкарова Ойша Олтибоевна
Самарқанд тиббиёт институтининг
“Педагогика, психология, рус, ўзбек тили»
кафедрасининг ўқитувчиси
Тел.: +998912994693
Кулдашева Гулбаҳор Давлятовна
ТВХТХҚТМОХМ, “Педагогика, психология ва
таълим технологиялари” кафедрасининг доценти,
психология фанлари номзоди
Тел.: +998903285858
gulya.kuldasheva@mail.ru
Аннотация:
Мақолада. аёлнинг. жамият,. оила. ҳамда. бола. тарбияси. ва. оила.
мустаҳкамлигида.тутган.ўрни.ва.вазифалари.ҳақида.фикр.юритилади.
Калит сўзлар:
аёл,. тарбия,. фаол,. жараён,. қадр,. имконият,. мақсад,. вазифа,оила,.
маданият,.маънавият,.маърифат.
Мустақиллик. йилларида. мамлакатимизда. олиб. борилаётган. ислоҳотлар. халқимиз,.
аввало,. опа-сингилларимиз,. мунис. онахонларимиз. турмуши. фаровонлигини. янада.
юксалтиришга.қаратилгандир..Оналик.ва.болаликни.ҳимоялаш,.баркамол.авлодни.вояга.
етказиш,. оила. ва. маҳалладаги. аҳиллик,. ҳамжиҳатликни. мустаҳкамлаш. давлатимиз.
сиёсатининг. устивор. йўналишларидандир.. Дунёда. ҳар. қандай. куч. аёлнинг. меҳру-
муҳаббатидан.заифроқдир..
Бу. борада. ҳурматли. президентимиз. Ш.М.Мирзиёев:. “Оила. ва. жамият. устуни,.
ҳаётимизнинг. файзи. ва. кўрки. бўлган. хотин-қизларни. эъзозлаш,. уларга. ҳурмат. ва.
эҳтиром.кўрсатиш.халқимиз.учун.азал-азалдан.буюк.қадрият.бўлиб.келган.ва.шундай.
бўлиб.қолади..Чунки.сизлар.билан.ҳаётимиз.гўзал.ва.мазмунли,.хонадонларимиз.обод.
ва.нурафшондир”.–.деб.бежизга.таъкидламади.
Аёл.–.Оллоҳ.томонидан.яратилган.муқаддас.зот..Аёлсиз.нур.йўқ,.меҳр-муҳаббат.йўқ..
Аёл.деганда.кимнингдир.онаси,.опаси,.синглиси,.қизи.ва.кимнингдир.гўзал.ёри.ҳаёлга.
келади.. У. жамиятнинг. муҳим. жабҳаларини. ўзининг. файзу. барокати. билан. ёритиб.
турувчи.қуёш.кабидир..
Хотин-қизлар.ҳақида.сўз.борар.экан.улар.ҳақида.қанча.гапирсак.шунча.оз,.буюк.ва.
улуғ.донолар.ҳам.унга.энг.гўзал.ва.энг.сара.сўзларни.лутф.айлаганлар..Жумладан,.шоир.
ва.ижодкорлардан.бири.шундай.деган.эди:.“Табиатда.бир.мўжиза.бор.ва.бу.–.аёлдир!»..
Аёл. табиат. –. ҳаёт. қуёшидир.. Одам. ва. олам. аёлнинг. илиқ. меҳр-муруввати. билан.
кўкариб.ёшариб.борар.экан,.унинг.маънан.ва.жисмонан.мукаммаллиги.учун.барчамиз.
бирдек.масъулмиз..У.худди.қуёш.каби.ўз.оиласига,.фарзандларига.меҳр-муҳаббат.ила.
таълим-тарбия,.тартиб.ўрнатувчи.ва.улашувчи.юксак.маданият,.маънавият,.маърифат.
манбаидир..
Аёлнинг.жамиятдаги.фаоллиги,.аввало,.оиланинг.мустаҳкамлиги-ю.оқил.ва.билимдон.
фарзандларни.камолга.етказишдек.улкан.масъулиятни.адо.этиш.билан.белгиланади.
Яхши.фазилатлар.оилада.шаклланади,.дейишади..Шундай.экан,.бу.каби.ҳикматли.
213
10
гапнинг.мазмунини.яхши.англаган.аёлларимиз.фарзандларнинг.тарбиясига.ҳам.алоҳида.
эътибор. беришади.. Улар. фарзандларини. ҳар. томонлама. етук,. баркамол,. ўқимишли.
ва. одобли. бўлиб. улғайишларини. орзу. қилишади. ва. бу. машаққатли. йўлда. жону.
жаҳонларини. берадилар.. Онанинг. меҳри. қуёшдек. иссиқ,. беминнат. ва. мусаффодир..
Унинг.фарзандлари.учун.қилган.хизматларини.ҳеч.нарса.билан.тенглаштириб.бўлмайди..
Она.ўз.фарзандига.ҳаёт.ва.инсонийлик.фазилатларини.бахш.этувчи.чашмадир..Фарзанд.
эса. худди. шу. чашмадан. гўзалликни,. эзгуликни,. олийжаноблик. ва. комилликни. ўзига.
сингдириб.олади..
Фарзанд. дунёга. келганидан. бошлаб. она. алласини. эшитади,. у. оқ-қорани. таний.
бошлаган.давриданоқ.энг.аввало.онага.талпинади..Сабаби,.уни.дунёга.келтирувчи,.унга.
суянчиқ,.энг.яқин,.сирдош,.беминнат.маслакдош.онадир..
Аёл. азалдан. меҳр-шафқат. ва. садоқат. тимсоли. бўлиб. келган.. Аёл. деганда. кўз.
ўнгимизда. аввало,. улуғ. ва. табаррук. она. сиймоси. гавдаланади.. Инсон. зоти. борки,.
оламдаги.барча.яхшилик.ва.эзгуликларни,.ҳаёт.сиру-асрорлари.ва.сабоқларини.онанинг.
меҳру-саҳовати.туфайли.ўрганади..
Оиланинг.маликаси,.биз.таърифу.тавсифини.келтираётган.аёлларимиздир..Шундай.
экан,. аёлларимиз. оила. деб. аталадиган. муқаддас. қўрғоннинг. гўзал,. доно. ва. меҳр-
мурувватда. тенгсиз. соҳибалари. бўлишлари,. бир. лаҳза. ҳам. ҳушёрликни. қўлдан.
бермасликлари.зарур.бўлади..Бу.эса.уларнинг.жамият.тараққиётида.қанчалик.муҳим.
ўрин.эгаллаганликларини.акс.эттиради..
Ҳа,.аёл.борки.бахт.бор,.яшаш.ва.яратиш.бор..Аёл.борки.олам.мунаввар,.аёл..борки,.
ҳаёт.гўзал.ва.мафтункордир..Инсон,.оила,.аёл.тушунчаларини.бир-биридан.ажралган.
ҳолда.тасаввур.меҳр-муҳаббат,.нафосат,.эзгулик.нури.билан.мунаввар.қиладиган.зотлар.
ҳам.аслида.мўтабар.оналаримиз,.мунис.опа-сингилларимиздир..Аёлларимизнинг.оилада.
тутган. ўрни. беқиёсдир.. Оқила,. гўзал. аёллар. ўзларининг. ғамхўрлиги,. меҳрибонлиги,.
қалби. дарёлиги. билан. оиладаги,. қолаверса,. бутун. жамиятдаги. мувозанатни,. поклик,.
ҳалоллик,.самимият.ва.адолат.муҳитини.сақлаб.турадилар..Улуғ.донишмандлар.Ватанга.
энг.муносиб.таъриф.излаганда,.уни.Она.сиймосига.қиёс.этганларида.катта.маъно.бор..
Дунёда.“муқаддас”.деган.сўзга.энг.муносиб.зот.ҳам.–.онадир..Онани.эъзозлаш.–.бизнинг.
миллатимиз,. халқимиз. учун. олий. қадрият. даражасига. кўтарилган. фазилат.. Чунки.
аёлларни. қанча. улуғласак,. ҳаётимизнинг. чироғи,. умримизнинг. гули. деб. эъзозласак,.
демакки,.оиламизни,.Ватанимизни.эъзозлаган.бўламиз.
Аёл.шундай.мўтабар.зотки,.уни.қанча.таърифласанг,.шунча.кам..У.асрлар.давомида.
олим-у. уламолар,. ёзувчи. ва. шоирлар,. буюк. адиблар. асарларининг. энг. сирли. ва.
такрорланмас. мавзуси. ҳамда. асосий. қаҳрамони. бўлиб. келган.. Бу. дунёдаги. барча.
халқлар.каби.ўзбек.адабиётида.ҳам.муҳим.ўрин.тутган.
Фарзанд. –. оиланинг. қувончи,. ота-онанинг. таянчи,. жамиятнинг. ҳаётбахш. кучи..
Болаларнинг.шарофати.билан.ҳаёт.янада.ширин,.ўлим.эса.у.қадар.даҳшат.солмайдигандек.
туйилади,.-.деган.эди.инглиз.философи.Френсис.Векон.
Фарзанд. умр. меваси,. оила. фахри,. келажаги,. бахтидир.. Аммо. тарбия. ниҳоятда.
машаққатли. иш. бўлиб,. ота-оналар. болалар. тарбиясида. ҳар. доим. ҳам. истаган.
натижаларига.эришавермайдилар..Оилада.ота.фарзандни.вояга.етказиб,.бир.жиҳатдан.
фарзанд.ҳавсизлигини.таъминласа,.она.иккинчи.жиҳатдан.вояга.етган.фарзандни.ҳаётга.
жамиятда. ўз. ўрнини. топиш,. яхши-ёмонни. фарқига. боришда. ва. фарзандни. ҳаётда,.
оламда,.давлатда,.қўйинки.маҳаллада.ва.ўзи.қурган.оиладаги.ўрнини.топишида.онани.
ўрни. беқиёс.. Яъни,. аёл. маънавияти. оилада. қадриятлар. давомийлигини. таъминлаш.
214
10
билан.бирга.фарзандларни.шу.қадриятлар.асосида.(каттага.ҳурмат,.кичикка.иззат,.ота-
онага.ҳурмат,.аёлни.эъзозлаш).баркамол.шахслар.этиб.тарбиялашда.ҳам.муҳим.аҳамият.
касб.этади..Шундай.экан,.оила.муҳитининг.қанчалик.соғломлиги,.аввало,.аёлга.боғлиқ.
бўлганидек,.жамиятдаги.маънавий.муҳитнинг.соғломлиги.ҳам.бевосита.оилага.ва.оила.
тарбиясига.масъул.бўлган.онага.боғлиқ..Шунинг.учун.ҳам.ҳар.бир.инсон.ўзига.ҳаёт.
берган,.оқ.ювиб.оқ.тараган,.муқаддас.зот.аёл.-.она.олдида.қарздор.ва.унга.таъзимдадир..
Меҳри. дарёлик. ва. қалби. қувноқлик. ўзбек. аёлига. бериладиган. таърифларнинг. энг.
тўғрисидир.. Биргина. ўзбек. аёли. эмас,. балки. ер. юзидаги. барча. аёлларда. умумийлик.
бор.. Умумийлик. нимада,. умумийлик. шундаки,. уларнинг. барча. фарзандларга. ғамхўр.
ва. меҳрибон. она,. севимли. ва. садоқатли. рафиқа.. Улар. айниқса. ўзбек. аёллари. ўз.
манфаатларидан.оиланинг,.фарзандларнинг.хотиржамлигини,.тинч-тотувлигини.устун.
қўяди.
Хулоса. ўрнида. шуни. таъкидлаш. жоизки,. . президентимиз. . . айтганларидек:. “Ҳеч.
шубҳасиз,. Ўзбекистон. деб. аталган. жонажон. Ватанимизда. ҳар. қайси. мард. йигит.
аввало. меҳрибон. онаси,. оиласи,. фарзандлари. бахтли. бўлишини. албатта. истайди,.
ҳазрат. Алишер. Навоий. бобомиз. айтганларидек,. бу. йўлда. ўзининг. бутун. борлиғини.
бағишлашга. тайёр. туради. аёлларни. баркамол. авлодни. тарбиялашда,. ватанимизнинг.
муносиб.фарзандларини,.яъни.ижодий.фикрлайдиган,.мустақил.хулосалар.чиқарадиган,.
келажакда. қайси. мутахассис. эгаси. бўлмасин,. Ўзбекистон. мустақиллигининг.
истиқболига. муносиб. ҳисса. қўша. оладиган. инсон. бўлиб. етишишда. онанинг. ўрни.
миллат.тарбиячиси.сифатида.муҳим.аҳамият.касб.этади”.
Адабиётлар:
1..Оила.психологияси:.Академик.лицей.ва.касб-ҳунар.коллежлари.ўқувчилари.учун..
Ғ.Б.Шоумаров.таҳрири.остида..–Т.:.“Шарқ,.2007..-286б.
2..Содиқова.Т..Ҳазрати.аёл..Т.,.Ғ.Ғулом.номидаги.адабиёт.ва.санъат.нашриёти,.1999.
3..https://sputniknews-uz.com/video/20180209/7471800/Shavkat-Mirziyoyev-yaxshi-
oila-uchun-kurashish-kerak.html.
215
Do'stlaringiz bilan baham: |
