|
10
«BOSHLANGICH SINFLARDA KITOBGA MEHR UYG‘OTISH VA
KITOBXONLIKNI TARG‘IB QILISH»
Bobaxanova Maxporaxon Djakbarxanovna
Namangan viloyati To‘raqo‘rg‘on tumani
8- maktabning boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi
Tel: +998 99 3237083 E_mail: xamid04@mail.ru
Annotatsiya:
Ushbu maqolada o‘quvchilarni kitobga bo‘lgan munosabatini tarbiyalash
va.kitobxonlikn.tag‘ib.qilish,.kitobxonlik.madaniyatini.shakillantish.haqida.fikr.yuritilgan..
Pirovardida. boshlang‘ich. sinf. o‘qituvchilari. mustaqil. fikrlaydigan,. yuksak. intellektual. va.
ma’naviy.salohiyatga.ega.bo‘lib.tarbiyalanishlari.haqida.ma’lumotlar.berilgan..
Kalit so‘z:
.kitob,.ma’naviyat,.targ‘ibot,.kutubxona,.tashabbus.
Bizning. jamiyatimiz. insonparvarlik. tamoyillariga. asaoslangan. bo‘lib,. har. bir. kunimiz.
ezgu. amallarga. boydir.. Buning. asosini. buyuk. ajdodlarimizning. bizga. qoldirgan. ma’naviy.
meroslari. tashkil. etadi.. Ajdodlarimiz. o‘z. meroslarini. bizga. yozma. shaklda. bayon. etib.
qoldirganlar..Bu.yozma.manbalar.albatta.kitoblardir..Buyuk.bobomiz.so‘z.mulkining.sultoni.
Alisher.Navoiy.ta’kidlaganlaridek.«Kitobdan.yaxshi.do‘st.yo‘q»..
Kitob. bilan. do‘stlashgan. insondan. yoki. bolakaydan. yomonlik. kutish. mumkinmi?.Aslo!.
Chunki. ko‘plab. kitobxonlarning. tavsiyalariga. ko‘ra.. ko‘p. kitob. o‘qigan. inson. bilimga.
chanqoq. bo‘ladi. va. uning. tafakkur. doirasi. ham. boshqalarnikidan. ancha. ajralib. turadi.. U.
olamni,. hayot. haqiqatini,. yaxshi. va. yomonni. te’ranroq. anglaydi,. ma’nan. boy. ruxan. tetik.
bo‘ladi..Ko‘p.kitob.o‘qish.insonning.hayot.davomiyligiga.ham.ta’sir.ko‘rsatar.ekan..YA’ni.
tadqiqotlarga ko‘ra, doimiy ravishda kitob o‘qiydigan insonlar kitob o‘qimaydiganlarga
nisbatan.ko‘proq.yashashlari.isbotlangan.
Ko‘plab.xorijiy.tadqiqotchi.olimlarning.fikrlaricha.kitob.o‘qish.paytida.miya.faollashadi..
Bu.esa.ba’zi.muammolarni.yuzaga.kelishiga.to‘sqinlik.qiladi.va.alsgeymer.kasalligi.havfini.
kamaytiradi..Koliforniya.universiteti.tadqiqotchilari.fikricha.esa,yosh.bolalar.kitob.o‘qiganda.
televizor.ko‘rgandan.ko‘ra.50.%.ga.ko‘proq.yangi.so‘z.va.ma’lumotlarni.eslab.qolar.ekan..
Buning. sababi. kitob. o‘qish. jarayonida. miyaning. ko‘proq. qismi. ishga. tushadi. va. bu. inson.
miyasi.uchun.o‘ziga.xos.foyda.beradi..Kitob.o‘qish.vaqtida.insonning.asabi.tinchlanar.va.
bu.xolat.miyadagi.asab.tolalari.soni.oshishiga.olib.kelar.ekan..YAna.shu.ma’lumki,.kitob.
mutoalasi.bilan.band.insonda.stress.holati.68%.ga.qisqarib,.yaxshi.va.tinch.uyquni.ta’minlar.
ekan.
Tarixiy. manbalarga. nazar. solsak. kitob. va. kitobxonlik. orqali. hattoki. jinoyatchilar.
tarbiyalanar.ekanlar..Qamoq.jazosini.o‘tayotgan.maxbusning.o‘qigan.kitoblari.soniga.qarab.
jazo.muddati.kamaytirilar.ekan...
YUqoridagi. ma’lumotlardan. shunday. xulosa. kelib. chiqadiki,. zamondoshimiz. taniqli.
yozuvchi. SHukur. Dadashning. «Kitob-. shifokor,. kitob-muallim.. U. qalblarni. davolaydi. va.
tarbiyalaydi».-degan.so‘zlarini.nafaqat.chuqur.anglash.balki.qon-qonimizga.singdirib.olish.
maqsadga.muvofiqdir.
Mamlakatimizda.kitob.va.kitobxonlikni.keng.targ‘ib.qilish,.o‘quvchi.va.yoshlarda.kitob.
va. kitobxonlikka. qiziqish. va. mehr. uyg‘otish. maqsadida. yurtboshimiz. tasabbusi. asosida.
juda. ko‘plab. samarali. ishlar. olib. borilmoqda.. Jumladan. maktab. va. o‘quv. mu-assasalari.
tasarrufidagi.kutubxonalar.ahvoli.o‘rganilib,.ularning.anchagina.boyitili-shi.quvonarli.bo‘ldi..
159
10
Ayniqsa.ko‘plab.xonadon.va.oilalarda.kitob.javonlari.tashkil.etilib,.bundan.oiladagi.kattayu.
-.kichikning.teng.bahra.olish.imkoni.yaratildi..Bu.esa.xalqimiz.ma’naviyatining.qanchalik.
yuksak.ekanligining.yana.bir.isboti.sanaladi.
YOshlar. o‘rtasida. tashkil. etilayotgan. ‘’YOsh. kitobxon. ‘’. tanlovi. ular. o‘rtasida. ki-
tobxonlikka.bo‘lgan.munosabatni.ijobiy.tomonga.yo‘naltirishga.asos.bo‘lmoqda..Nafa-qat.
katta yoshdagi balki kichik yoshdagi bolalarning ham kitobga bo‘lgan munosaba-ti hozirgi
kunda.tubdan.ijobiy.tomonga.o‘zgarishi.bunga.dalil.bo‘la.oladi.
O‘zim rahbarlik qilayotgan sinf o‘quvchilari ma’naviyatini to‘g‘ri shakllantirish- da
nafaqat. o‘zimning. kitobga. bo‘lgan. mehrim,. balki. buyuk. ajdodlarimiz. o‘gitlari. va. zamon.
doshlarimizning. oqilona. fikrlariga. tayanib,.. o‘quvchilarimga. ta’lim. -. tarbiya. berish. bilan.
birga. ularda. ezgu. insoniy. fazilatlarni. rivojlantirishga. harakat. qildim. va. qaysidir. ma’noda.
bunga. erishdim. deb. o‘ylayman.. Har. kungi. dars. jarayonida. yutrboshimiz. tomonidan. ilgari.
surilgan.besh.muhim.tashabbus.ning.kitobxonlik.yunalishi.bo‘yicha.o‘quvchilarimga.antiqa.
kutubxonalar.va.ulardagi.kitoblar.haqida.qiziqarli.ma’lumotlar.o‘qib.berish.barobarida.asta.
sekin. ular. qalbida. kitobga. mehr. uyg‘ota. boshladim.. Har. kunlik. o‘qish. darsi. jarayoniga.
«Mutoala.vaqti».nomli.rukn.kiritib.kichik.hikoya.va.ertaklar.o‘qib.berishni.tashkil.qildim..
Biron bir asarni o‘qib berishdan avval uni qanchalik qiziqarli ekanligini ammo bugun o‘qib
tugata olmasligimz haqida eslatib o‘tardim Bu bir tomondan o‘quvchilarimda norozilik keltirib
chiqarsa,.ikkinchi.tomondan.qiziqish.uyg‘ota.boshladi..Natijada.o‘quvchilarimning.o‘zlari.
ota-onalari.yordamida.kitobdagi.hikoyani.topib,.o‘qib.kela.boshlashdi..Endi.yakunlanmay.
qolgan.hikoya.va.ertak.yakuni.hammaga.ma’lum.bo‘lardi..Sinfda.o‘z.o‘zidan.targ‘ibotchilar.
paydo. bo‘la. boshladi.. O‘qituvchilari. qo‘lidagi. kitob. qaerda. sotilishi-yu,. kimning. qanday.
kitob. olgani. muhokama. qilina. boshlandi.. Asta-sekin. o‘quvchilarimnmng. kichik. bo‘lsada.
o‘z.shaxsiy.kutubxonalari.shakllana.boshlaganiga.guvoh.bo‘ldim..YUrtimizda.koronavirus.
pandemiyasi sabab karantin e’lon qilinib bu ishlarim to‘htab qoldi ammo masofaviy
ta’limning.joriy.qilinishi.o‘quvchilar.bilan.darslarni.davom.ettirishga.imkon.berdi..Endi.bizda.
kitob. mutoalasi. uchun. etarlicha. vaqt. bor.. Eng. quvonarlisi,. karantin. e’lon. qilinishidan. bir.
necha kun avval o‘quvchilarimdan biriga yangi loyiha asosida qurilgan uylardan biri taqdim
etilgan. edi.. Masofaviy. darslar. jarayonida. o‘quvchim. o‘zi. yodlagan. she’ri. va. mo‘jazgina.
kutubxonasi. haqida. yozibdi.. Bundan. xulosa. qildimki,. mehnatlarim. zoe. ketmabdi.. YOsh.
targ‘ibotchi.kitobxonlarni.tarbiyalashdek.vazifani.uddalay.olibman..
Foydalanilgan.adabiyotlar.
1..1-4.sinflar.O‘qish.kitoblari.
2..O‘zbekiston.Respublikasi.Prezidenti.2017.yil.13-.sentyabr.PQ-3271.–sonli.Qarori
3..5.tashabbus.2019.yil.3-.mart.-.To‘rtinchi.tashabbus.
160
Do'stlaringiz bilan baham: |
