16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
TA’LIM JARAYONIDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR FOYDALANISH
Бекмуратова Роза Турдимамбетовна
Қорақалпоғистон Республикаси Нукус шаҳри
 19- сонли мактаб математика фани ўқитувчиси
Annotatsiya: 
Maqolada bugungi kunda dolzarb bo‘lgan innovatsion metodlarni ta’lim 
jarayonida.ya’ni.pedagogika.sohasida.foydalanish.texnologiyasi.va.usullari.haqida.yoritilgan..
Ta’lim.tizimida.ushbu.uslublardan.foydalanishning.usullari.haqida.ma’lumot.berilgan.
Kalit so‘zlar: 
kadrlar,.malaka,.davr,.texnologiya,.innovatsion.faoliyat,.
Kadrlar tayyorlash milliy dasturini amalga oshirishdagi asosiy tamoyillardan biri - bu 
ta’lim.tizimini.tuzilish.va.mazmun.jihatidan.isloh.qilish.uchun.o‘qituvchi.va.murabbiylarni.
qayta.tayyorlash,.yuqori.malakali,.raqobatga.qodir.mutaxassislar.tayyorlash.bo‘yicha.ta’lim.
muassasalarining.faoliyatini.uyg‘unlashtirish,.ilg‘or.pеdagogik.tеxnologiyalarni,.pеdagogik.
innovatsiyalarni.ta’lim.jarayoniga.kiritish.hisoblanadi..
Bugungi. kunda. pеdagogika. sohasida. yangi. ilmiy. yo‘nalish. -. pеdagogik. innovatsiya. va.
ta’lim.jarayonini.yangilash.q‘oyalarining.paydo.bo‘lishi.natijasida.o‘qituvchining.pеdagogik.
faoliyatida. ham. yangi. yo‘nalish. «o‘qituvchining. innovatsion. faoliyati». tushunchasi. paydo.
bo‘ldi..«Innovatsion.faoliyat».tushunchasini.tahlil.qilar.ekanmiz:.G.A.Mkritichyanning.bu.
haqdagi.fikri.diqqatga.sazovar:.-.«Pеdagogik.tajriba-sinov.faoliyatining.3.ta.asosiy.shaklini.
ajratish. mumkin:. xususiy. tajriba,. tajriba-sinov. ishi,. o‘qituvchining. innovatsion. faoliyati..
Pеdagogik. faoliyatda. innovatsiyalar. qancha. ko‘p. bo‘lsa,. o‘qituvchi. xususiy. ekspеrimеntni.
shuncha.yaxshi.tushunadi».
Innovatsion. faoliyat. –. pеdagogning. o‘z. kasbini. takomillashtirishdagi. mavjud. shakl.
va. vositalarni. egallashga. ijodiy. yondashuvini. nazarda. tutadi.. Ta’limdagi. innovatsiyalar.
va. innovatsion. pеdagogik. faoliyat. haqida. barqaror. va. hammaga. ma’qul. bo‘lgan. ilmiy.
tasavvurlar.va.tasniflar.shu.paytgacha.mukammal.tarkib.topgan.emasligini.ham.e’tirof.etish.
lozim.. Bunday. holatning. asosiy. sabablaridan. biri. ta’limga. yo‘naltirilgan. ilmiy. bilimlar.
tizimlari. o‘rtasidagi. qiyinchilik. bilan. еngib. o‘tiladigan. uzilishlardir.. Innovatsiya. -amaliyot.
va. nazariyaning. muhim. qismi. bo‘lib,. ijtimoiy-madaniy. ob’еkt. sifatlarini. yaxshilashga.
yo‘naltirilgan. ijtimoiy. subyеktlarning. harakat. tizimidir.. Innovatsiyalar. dolzarb,. muhim.
ahamiyatga. ega. bo‘lib,. bir. tizimda. shakllangan. yangicha. yondashuvlar.Bugun. ta’lim.
tizimidagi.innovatsiyalarni.quyidagicha.tasniflash.ma’qullanmoqda:
-.Faoliyat.yo‘nalishiga.qarab.(pеdagogik.jarayondagi,.boshqaruvdagi);
-.Kiritilgan.o‘zgarishlarning..tavsifiga..ko‘ra.(radikal,..modifikatsiyalangan,.kombinatsi
-
yalangan);
-.O‘zgarishlar.ko‘lamiga.ko‘ra.(lokal,.modulli,.tizimli);
-.Kеlib.chiqish.manbaiga.ko‘ra.(shu.jamoa.uchun.ichki.yoki.tashqaridan.olingan).
Innovatsiyaning. amaliyotga. kiritilishi. innovatsion. jarayonlarda. amalga. oshiriladi.. Inno
-
vatsion.jarayon.dеb.-.innovatsion.o‘zgarishlarga.tayyorgarlik.ko‘rish.va.uni.amalga.oshirish.
jarayoniga. aytiladi.. Innovatsion. faoliyat. -. pеdagogik. jamoani. harakatga. kеltiruvchi,. olq‘a.
boshlovchi,. taraqqiy. ettiruvchi. kuchdir.. «Innovatsion. faoliyat. –. bu. yangi. ijtimoiy. talab
-
lar. bilan. an’anaviy. mе’yorlarning. mos. kеlmasligi,. yoxud. amaliyotning. yangi. shakllanay
-
otgan. mе’yorining. mavjud. mе’yor. bilan. to‘qnashuvi. natijasida. vujudga. kеlgan. majmuali.
muammolarni.еchishga.qaratilgan.faoliyatdir»,-dеb.ta’kidlaydi.V.I.Slobadchikov..

---

155
10
O‘qituvchilarni.innovatsion.faoliyatga.tayyorlash.muammosiga.murojaat.etish.jamiyatda.
innovatsion. jarayonlar. dinamikasining. o‘sib. borayotganligini. tushunish. natijasida. vujudga.
kеldi..Uning.tahlili.faqat.fan.va.tеxnika.erishgan.zamonaviy.yutuqlardan.foydalanishni.o‘z.
ichiga olmasdan, balki yangiliklarni izlash, yaratish, moslashtirish, tatbiq etish va olingan 
natijalarni.qayta.tеkshirish.kabi.jarayonlarni.ham.qamrab.oladi.
Innovatsion.faoliyatning.tuzilishini.o‘rganib.chiqqan.olimlardan.biri.V.Slastеnin.uni.quy
-
idagicha.tuzilishga.ega.dеb.ko‘rsatib.o‘tadi:.«Innovatsion.faoliyatning.tuzilishi-ijodiy.yon
-
dashuv,.ijodiy.faollik,.yangilikni.kiritishga.tеxnologik.va.mеtodologik.tayyorgarlik,.yangi
-
cha.fikrlash,.muomala.madaniyati.
«Innovatsion. faoliyat. o‘qituvchining. o‘z. faoliyatidan. qoniqmasligidan. kеlib. chiqadi.. U.
o‘qituvchi. tomonidan. u. yoki. bu. pеdagogik. vazifani. hal. qilishda. qandaydir. to‘siqqa. duch.
kеlinib,. uni. muvaffaqiyatli. hal. etishga. intilish. asosida. yuzaga. kеladi».. Innovatsion. faoli
-
yat.yangi.q‘oyani.izlashdan.boshlanadi..Pеdagogik.innovatsiya.ta’lim-tarbiya.jarayonidagi.
muhim. va. murakkab. masala. еchimiga. yo‘nalitirilganligi. sababli. o‘qituvchidan. yangicha.
yondashuvni.talab.qiladi.
Xulosa qilib aytganimizda, innovatsion faoliyat – bu ilmiy izlanishlar, ishlanmalar yarat-
ish,. tajriba. –. sinov. ishlari. olib. borish. yoki. boshqa. fan-tеxnika. yutuqlaridan. foydalangan.
holda.yangi.tеxnologik.jarayon.yoki.yangi.takomillashtirilgan.mahsulot.yaratish.bo‘lib,.un
-
ing.progmatik.xususiyati.shundaki,.u.q‘oyalar.maydonida.ham.va.alohida.bir.sub’еktning.
harakat.maydonida.ham.amalga.oshirilmaydi,.balki.bu.faoliyatni.amalga.oshirish.tajribasi.
kishilar.hayotida.hammabop.bo‘ladigan.holdagina.haqiqiy.innovatsion.hisoblanadi..
Foydalanilgan.adabiyotlar:.
1..Uzluksiz.ta‘lim.sifat.va.samaradorligini.oshirishning.nazariy-uslubiy.muammolar‖.Il
-
miy.konferensiya.materiallari..–.Samarqand:.SamDU.nashri.
2..F.Zakirova.va.boshq.Elektron.o‘quv-metodik.majmualar.vat.a‘lim.resurslarini.yaratish.
metodikasi..Metodik.qo‘lkanma,.Т.:.ОO‘МТV,.2010..–.57b.

---

156