16-mavzu: Elektron pochta, mijoz dasturiy ta’minoti. Yangi electron pochta yaratish yo’llari. Reja

16-mavzu: Elektron pochta, mijoz dasturiy ta’minoti. Yangi electron pochta yaratish yo’llari.

Reja :

1. 
   Elektron pochtadan foydalanish;
   
2. 
   E-mail asoslari;
   
3. 
   E-taildagi mavjud muammolar;
   
4. 
   Elektron pochtada mavjud xavflar;
   
5. 
   Elektron pochtani ximoyalash.
   

Elektron pochtadan foydalanish

Elektron pochta yoki E-mail xozirgi kunda Internetdan foydalanish jarayonining eng mashxur kasmi xisoblanadi. E-mail orqali dunyo buyicha istalgan joyga bir zumning uzida xat yuborish yoki kabul kilish xamda yozilgan xatlarni fakatgina bir kishiga emas, balki manzillar ruyxati buyicha junatish imkoniyati mavjud. E-mail orqali munozaralar utkazish imkoniyati mavjud va bu yunalishda USENET serveri kul keladi.

Kupgina korxonalar uz faoliyatida bevosita E-mail tizimidan foydalanishadi. Demak, korxona va tashkilotlar raxbarlari ma’lum bir chora-tadbirlar orqali uzxodimlarini E-mail bilan ishlash, undan okilona foydalanishga urgatishi lozim. Ushbu jarayonning asosiy maksadi muximxujjatlar bilan ishlashni tugri yulga kuyish xisoblanadi.

Bu yerda kuyidagi yunalishlar buyicha takliflarni e’tiborga olish zarur:

• E-mail tizimidan tashkilot faoliyati maksadlarida foydalanish;

• shaxsiy maksadda foydalanish;

• maxfiy axborotlarni saklash va ularga kirish:

• elektron xatlarni saklash va ularni boshkarish.

E-mail asoslari

Internetda asosiy pochta protokollariga kuyidagilar kiradi:

• SMTP (Simple Mail Transfer Protocol);

• POP (Post Office Protocol);

• IMAP (Internet Mail Access Protocol);

• MIME (Multi purpose Internet Mail Extensions).

Bular bilan birma-bir tanishib chikamiz:

SMTP — ushbu protokol asosida server boshka tizimlardan xatlarni kabul kiladi va ularni foydalanuvchining pochta kutisida saklaydi. Pochta serveriga interaktiv kirish xukukiga ega bulgan foydalanuvchilar uz kompьyuterlaridan bevosita xatlarni ukiy oladilar. Boshka tizimdagi foydalanuvchilar esa uz xatlarini ROR-3 va IMAP protokollari orqali ukib olishlari mumkin;

POP — eng keng tarkalgan protokol bulib, serverdagi xatlarni, boshka serverlardan kabul kilingan bo’lsa-da, bevosita foydalanuvchi tomonidan ukib olinishiga imkoniyat yaratadi. Foydalanuvchilar barcha xatlarni yoki xozirgacha ukilmagan xatlarni kurishi mumkin. Xozirgi kunda POP ning 3-versiyasi ishlab chikilgan bulib va autentifikatsiyalash usullari bi­lan boyitilgan;

IMAP — yangi va shu bois xam keng tarkalmagan protokol sanaladi.

Ushbu protokol kuyidagi imkoniyatlarga ega:

• pochta kutilarini yaratish, uchirish va nomini uzgartirish;

• yangi xatlarning kelishi;

• xatlarni tezkor uchirish;

• xatlarni kidirish;

• xatlarni tanlab olish.

IMAR sayoxatda bulgan foydalanuvchilar uchun RORga nisbatan kulay bulib xisoblanadi;

MIME — Internet pochtasining kup maksadli kengaytmasi suzlari kiskartmasi bulib, u xatlarning formatini aniklash imkonini beradi, ya’ni:

• matnlarni har xil kodlashtirishda junatish;

• har xil formatdagi nomatn axborotlarni juna­tish;

• xabarning bir necha kismdan iborat bulishi;

• xat sarlavxasida har xil kodlashtirishdagi ma’lumotni joylashtirish.

Ushbu protokol rakamli elektron imzo va ma’lumotlarni shifrlash vositalaridan iborat bulib, bundan tashkari uning yordamida pochta orqali bajariluvchi fayllarni xam junatish mumkin. Natijada, fayllar bilan birga viruslarni xam tarkatish imkoniyati tugiladi.