16. Mavzu. Davlat xarid tizimini boshqarishning xorijiy mamlakatlar tajribasi

45
 
У.Бурханов. Государственные закупки. http://el.tfi.uz/pdf/gos_zakup_ru.pdf 

---

Davlat xaridi tizimni takomillashtirish ishlari Federal Iqtisodiyot vazirligi 
tomonidan amalga oshiriladi. Davlat xaridi jarayoni ishtirokchilari o’rtasida 
fikrlarning doimiy va mahsuldor almashinuvini yo’lga qo’yilgan bo’lib, mavjud 
me’yoriy aktlarni tushunish, unga tuzatishlar kiritish va yangi takliflar ishlab chiqish 
domiy tarzda malga oshiriladi. 
Bundan tashqari, Germaniyada ekspertlar va olimlardan tashkil topgan “Davlat 
buyurtmasi Forumi” jamoat tashkiloti faoliyat yuritadi va ushbu forum doirasida 
doimiy fikrlar almashinuvi, mamlakat ichkarisida va tashqarisida davlat xaridi 
sohasida yuzaga kelayotgan yangi ko’rinishlarga munosabat shakllantriladi. 
Shuningdek, forum har yili davlat xaridi bo’yicha eng yaxshi ilmiy ish uchun 
mukofot taqdim etadi. 
Buyurtmachilarni qonunni “ijodiy” tarzda tushunishi va qonun doirasidan 
tashqaridagi faoliyat bilan shug’ullanishlari, yoki ayrim potentsial pudratchilarni 
buyurtmachi xodimlarini “sotib olishi” (korruptsiya) bilan g’irrom raqobat 
usullaridan foydalanishi, Germaniyada juda kam uchraydigan holat. 
Shu sababli, davlat tashkilotlarida davlat buyurtmasini joylashtirish bilan 
shug’ullanish uchun mustaqil shaxslarni (ushbu shaxslarni ishdan bo’shatish 
imkoniyati yo’qligidan) tayinlash amaliyoti mavjud. Bu shaxslarning faoliyati 
yuqori turuvchi nazorat organi Hisob palatasi tomonidan nazorat qilinadi. 
Shunday qilib, evropa davlat xaridi tizimini boshqarish ancha ilg’or tajribaga ega, 
shuning bilan bir vaqtda, tizimda mavjud ayrim kamchilik qarshi kurashish va 
muammolar echimini topish bo’yicha davlat hamda jamoat hamkorligi yo’lga 
qo’yilmoqda. Evropa hududida ichki inegratsiya jarayonlarining kuchayib borishi 
bilan, davlat xaridini boshqarish mexanizmlari tobora unifikatsiyalashib bormoqda 
va bu evropa hududida ushbu tizimni tartibga soluvchi yagona qonunga bo’lgan 
talabni yanada kuchaytirmoqda.