15- mavzu. Foydali qazilmalarni boyitishda yordamchi jarayonlar. Ma'ruzaning rejasi

 
 
Qaynar qatlamli quritgich
 
Jarayon qaynar qatlamida olib borilganda qattiq mahsulot zarrachalari va 
qurituvchi agent o’rtasida kontakt yuzasi ko’payadi, namlikning mahsulotdan 
bug’lanib chiqish tezligi ortadi, quritish vaqti esa ancha qisqaradi. Hozirgi 
vaqtda qaynar qatlamli quritgichlar keng qo’llanilmoqda.
 
Nam material bunker (1) dan ta’minlagich (2) orqali quritish kamerasiga 
beriladi. Kameraning pastki qismida tarqatuvchi to’r (3) joylashtirilgan. Havo 

---

ventilyator(6) orqali aralashtirish kamerasiga beriladi va bu yerda issiq tutunli 
gazlar bilan aralashtiriladi. Qurituvchi agent (issiq havo yoki havoning tutunli 
gazlar bilan aralashmasi) ma’lum tezlik bilan to’rning pastidan beriladi. Havo 
oqimi ta’sirida mineral zarrachalar qaynar holatga keltiriladi. Quritilgan 
mahsulot to’rdan bir oz tepada joylashgan shtutser(7) orqali tashqariga 
chiqariladi va transportyor (8) ga tushadi. Ishlatilgan gazlar siklon (9) va 
batareyali (10) chang ushlagichda tozalanadi. 
 
 
3-rasm. Bir kamerali mavxum qaynar qatlamli quritgich
 
Tsilindrsimon korpusli quritgichlarda ba’zan quritish jarayoni bir 
meyorda bormaydi, chunki qatlamda jadallashtirish mavjud bo’lganligi sababli 
ayrim zarracha- larning dastgohda bo’lish vaqti o’rtacha qiymatdan ancha farq 
qiladi. Shu sababli o’zgaruvchan kesimli (m: konussimon) quritgichlardan 
foydalaniladi. Bunday konussimon dastgohning pastki qismida gazning 
harakatlanish tezligi eng katta zarrachaning cho’kish tezligidan katta, tepa 
qismida esa eng kichik zarrachaning cho’kish tezligidan kam bo’ladi. Bunday 
holatda qattiq zarrachalarning nisbatan tartibli sirkulyatsiyasi mavjud bo’lib, 
zarrachalar dastgohning markaziy qismida ko’tariladi, uning chekka qismlarida 
esa pastga qarab tushadi. Natijada mahsulot bir meyorda isiydi.