14-мавзу. Шахснинг экзистенциал психологияси Режа



Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana30.05.2022
Hajmi0,6 Mb.
#620007
  1   2   3   4   5
Bog'liq
11 mavzuШахснинг экзистенциал психологияси



14-мавзу. Шахснинг экзистенциал психологияси
Режа: 
1.
Экзистенциал психологияда шахс.
2.
В.Франкл: Экзистенциал анализ ва логотерапия назарияси.
3.
Л.Бинсвангер ва М.Босс: шахснинг экзистенциал назарияси.
Машғулотнинг мақсади:
Қатнашувчиларни шахснинг экзистенциал психологиясининг асосий 
муаммолари билан таништириш.
Вазифалар:
1.
Шахснинг экзистенциал психологиясининг асосий муаммоларини муҳокама қилиш.
2.
В.Франклнинг логотерапия назариясининг таҳлили. 
3.
Л.Бинсвангер ва М.Боссларнинг экзистенциал ёндашувларига таъриф бериш. 
Маърузанинг ташкилий шакли:
муаммоли маъруза.
1. Экзистенциал психологияда шахс. 
Анъанавий ҳаётнинг мазмуниниг муаммолари фалсафанинг предмети ҳисобланади. 
Файласуфлар одамнинг ҳаётининг мазмуни нима ва у қандай бўлиши кераклиги масаласини 
ечадилар ва ҳ.к. Мавжуд психология фанлари тизими доирасида, ҳозирча қатъиян ҳаётий - 
мазмуний муаммоларга йўналтирилган, аниқ таърифланган, махсус интизом йўқ.(бунга 
ўхшаганларнинг бир қисми биологик сабабдан тортиб ғоявий сабабгача бўлган барча босқичларни 
кўриб чиқадиган руҳланиш (мотивatsiя) назариясини ўз ичига олади). Шунинг учун ҳаёт 
мазмунининг муаммоси билан алоҳида мактаб - экзистенциал психология шуғулланади. 
"Экзистенция" тушунчасининг ўзи, сўзма-сўз таржима қилганда “пайдо бўлиш”, “вужудга келиш”, 
“шаклланиш” маъноларини англатади. Бу бутун экзистенциализмнинг моҳиятини нафақат 
психология ва психотерапияда, балки фалсафа, санъат, адабиёт ва ҳоказоларда ҳам аниқ акс 
эттиради. Унда одам психодинамик механизмлари, хулқ-атвор шакли, табиий ва шахсий 
сифатларининг статик тўплами сифатида эмас, балки доим бор бўлган ва бўлувчи мавжудот 
сифатида асосий рол ўйнайди.
Психологияда экзистенциал йўналиш ХХ асрнинг биринчи ярмида Европада иккита 
ғоянинг чегарасида вужудга келди: бир томондан бу ўша пайтда одамнинг ҳолис ва илмий 
таҳлилининг кўрсатмаси ва детерминистик қарашлари билан ҳукмронлик қилган кўплаб психолог 
ва терапевтларнинг қаноатланмаслиги бўлса, иккинчи томондан бу психология ва психиатрияга 
катта қизиқиш уйғотган экзистенциал фалсафанинг шиддатли ривожидир. Натижада психологияда 
Карл Ясперс, Лyuдвиг Бинсвангер, Медард Босс, Виктор Франкл кабилар томонидан тақдим 
этилган янги – экзистенциал оқим вужудга келди.


Экзистенциализмнинг психологияга таъсири асл экзистенциализм йўналишининг 
шаклланиши билан чегараланиб қолмади. Жуда кўплаб психологик мактаблар у ёки бу миқёсда 
мана шу ғояларни ўзига сингдирдилар. 
Айниқса, Э. Фромм, Ф. Перлс, К. Хорни, С. Л. Рубинштейнларнинг экзистенциал 
мотивлари жуда кучли. Шундай қилиб экзистенциал психологияқуйидагиларни ўрганади:
1)
ўлим, ҳаёт ва вақт муаммоларини;
2)
танлаш ва жавобгарлик эркинлиги муаммоларини;
3)
ёлғизлик, севги ва мулоқот муаммоларини;
4)
мавжудликнинг мазмунини қидириш муаммоларини.
Экзистенциал психологиянинг асосий предмети – одамзод ҳаётининг мазмуни, уни 
йўқотиш, ўзгартириш ва эришишнинг шарт-шароитлари. Виктор Франкл, Ролло Мэй, Джеймс 
Бyuджентал каби муаллифлар томонидан экзистенциал фалсафа асосида ишлаб чиқилган 
умумпсихологик назариялар ва психологик практиканинг методологик асослари бугунги кунда 
экзистенциал психологиянинг чўққилари ҳисобланади. 

Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish