14-mavzu. Ishlab chiqarish omillari bozori

 
Yer narxi
. Yer narxi yer rentasini kapitalizatsiya qilish yordamida aniqlanadi. Faraz 
qilaylik, ma’lum bir yer uchastkasi o’lchami yer egasiga bir yilda P renta (so’mda) 
keltirsin. Yer qiymatini aniqlashda yer egasi uchun alternativ qiymatdan foydalaniladi. Yer 
narxi shunday pul miqdoriga tengki, agar uni bankga qo’ysak, undan olinadigan foyda 
ushbu yerdan olinadigan foydaga teng bo’lsa. Demak, yer narxi kelajakda olinadigan yer 
rentasining diskontirlangan (keltirilgan) qiymatiga teng: 
∑
. 
Agar k→∞ bo’lsa, 
→ 0, u holda
∑
bu erda 
 P
k
 -
yil rentasi;
D
q/x
 
P 
P
3
 
P
1
 
P
2
 
E
1
 
E
3
 
E
2
 
S 
D
3
 
D
1
 
D
2
 
Q 
Q
E
 
0 
P 
P
*
 

---

i 
- ssudaning bozor foiz stavkasi. 
Agar renta 1000 so’m bo’lsa, ssudaning bozor foiz stavkasi 5% bo’lsa, yerning 
narxi: 
so’m bo’ladi.
 
 
Haqiqatdan qaraganda renta ijarachining yer egasiga to’laydigan ijara haqining bir 
qismi hisoblanadi. Ijara haqi tarkibiga rentadan tashqari yer ustidagi inshootlarning 
amortizatsiyasi hamda yerga qo’yilgan kapital foizi kiradi. Yer egasi yer ustiga qandaydir 
qurilish qilgan bo’lsa yoki inshootlar qurgan bo’lsa, ularning qiymatini qoplashi kerak, 
xuddi shunday, agar kapital sarflagan bo’lsa, ushbu kapitalga foiz olishi kerak. Yer egasi 
ushbu kapitalni bankga qo’yib foiz olishi mumkin edi.