13-Mavzu: O‘zbek adabiy tilida asos va qo`shimchalar imlosi

-gina qo`shimchasi uch xil aytiladi va shunday yoziladi:

1. 
   k undoshi bilan tugagan so`zlarga qo`shilganda bu qo`shimchalarning bosh tovushi k aytiladi va shunday yoziladi: tokka, yo`lakkacha, ko`nikkach, zerikkuncha, to`kkani, kechikkudek, bukkan, ekkin, kichikkina kabi;
   
2. 
   q undoshi bilan tugagan so`zlarga qo`shilganda bu qo`shimchalarning bosh tovushi q aytiladi va shunday yoziladi: chopiqqa, qishloqqacha, yoqqach, chiqquncha, chiniqqani, qo`rqqudek, achchiqqina kabi;
   

v) qolgan barcha hollarda, so`z qanday tovush bilan tugashidan va bu qo`shimchalarning bosh tovushi k yoki q aytilishidan qat‘i nazar, g yoziladi: bargga, pedagogga, bug`ga, sog`ga, og`gan, sig`guncha kabi.

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar::

1. 
   Yasovchi asos va yasovchi vosita nima?
   
2. 
   Ot so‘z turkumiga xos so‘zlar yasalganda qanday fonetiko‘zgarishlar ro‘y beradi?
   
3. 
   Sifat so‘z turkumiga xos so‘zlar yasalganda qanday fonetiko‘zgarishlar ro‘y beradi?
   
4. 
   Fe‘l so‘z turkumiga xos so‘zlar yasalganda qanday fonetiko‘zgarishlar ro‘y beradi?
   
5. 
   Tovush o‘zgarishi hodisalariga misollar keltiring?
   

―Maqollar zanjiri‖ metodi.

Maqollardagi nuqtalar o‘rniga tushirib qoldirilgan soʻzlarni qoʻyib chiqing.

№	Maqollar	Javob
1.	Dilni dilga ...
2.	Intizomli lashkar
3.	Sarishtali uy -... uy.
4.	... kurashga to‘ymas.
5.	... topsa, boʻlib yer,... topsa bosib yer.
6.	Rejali ish - hamisha
7.	Shoshganda ...
8.	... yaltiroqning ...
9.	Qoqilsang ...dan
10.	... bilan ... egizak.

Orfografiya haqidagi nazariy bilimlarni o‘zlashtirib lug'at bo‘yicha klaster tuzing.