13-bob. “O’TY” aj ning iqtisodiy faoliyat boshqarmalari

14.4.Signallashtirish va aloqa boshqarmasi
Signalizastiya va aloqa boshqarmasi «O’TY» AJ ning tarkibiy bo’linmasi hisoblanib, harakat xavfsizligini so’zsiz taminlagan holda signalizastiya va aloqaning barcha texnikaviy vosita va qurilmalarining sozligini taminlaydi.

Temir yo’l uchastkalarida poezdlar harakati xavfsizligini taminlash avtomatik blokirovka, stanstiyalarda strelka va signallarni avtomatik boshqarish, dispetcherlik markazlashtirish bilan taminlanadi. Avtomatik blokirovka tizimi poezdni boshqa poezd band qilgan yoki hududida relslarning butligi buzilgan uchastkaga kirishini oldini olish (blokirovka qilish) uchun mo’ljallangan.

Yarimavtomatik blokirovka tizimlari poezdlarni stanstiyalar oralig’idagi peregonga chiqib ketishini oldini olish (blokirovka qilish) uchun mo’ljallangan. Stanstiyalarda strelka va signallarni avtomatik boshqarishning asosiy maqsadi stanstiyalar hududida muayyan kesib o’tilmaydigan yo’nalishlar bo’ylab poezdlar harakati uchun sharoit yaratishdir. Dispetcherlik markazlashtirish tizimlarining ishidan maqsad peregon va stanstiyalar bo’ylab poezdlarni shu tarzda o’tish tartibini taminlashdi.

Jamiyatning signalizastiya va aloqa boshqarmasi sifat va ishonchlilikning talab etiladigan standartlariga muvofiq avtomatika, telemexanika va aloqa qurilmalarini texnikaviy ekspluatastiyasini taminlaydi. Jamiyatda mavjud signalizastiya, markazlashtirish va blokirovka tizimini modernizastiyalash bo’yicha ishlar olib borilmoqda.

Mikroprostessorli markazlashtirishning yuqori texnologik (MPЦ turidagi) tizimlarini joriy qilish strelkali o’tkazgichlar va siglan qurilmalarini boshqarish bilan bir qatorda barcha uzellarning ishini diagnostika qilish, shuningdek, operatorlar yoki stanstiya navbatchilarining harakatlarini nazorat qilish imkonini beradi.

Real vaqt rejimida poezdlar vaziyatini hamda stanstiya va peregonlarda o’qlarni hisoblashning elektron (ESSO turdagi) tizimini nazorat qilishga imkon beradigan mikroprostessorli dispetcherlik markazlashtirish qurilmalarni joriy qilish poezdlar harakat xavfsizligini ishonchli taminlashga imkon beradi.

Hozirgi paytda «O’TY» AJ ni signalizastiya va aloqa qurilmalari bilan texnikaviy jihozlanishi quyidagi ko’rsatkichlar bilan tavsiflanadi:

• 193 stanstiya strelkali o’tkazgichlar va signallarni elektr markazlashtirish qurilmalari bilan jihozlangan;

• 42 stanstiya strelkali o’tkazgichlar va signallarning mikroprostessorli elektr markazlashtirish qurilmalari bilan jihozlangan;

• 24 stanstiya kalitli bog’lanish qurilmalari bilan jihozlangan;

• yo’lning 1476,804 km peregonlarni avtoblokirovka qurilmalari bilan jihozlangan;

• 2845,398 km yo’l yarimavtomatik blokirovka bilan jihozlangan, shundan 1161,181 km dan ko’prog’i mikroprostessorli yarimavtomatik blokirovka qurilmalari bilan jihozlangan;

• 98,1 km yo’l elektr jezl tizimi bilan jihozlangan;

• 2115,363 km yo’l dispetcherlik markazlashtirish qurilmalari bilan

jihozlangan².