121. Shovqinning bosim darajasini tushuntiring?

Variant №6

121. Shovqinning bosim darajasini tushuntiring?

Texnologik va muhandislik jihozlarining ishlash jarayonida sodir bo‘ladigan shovqin ishlab chiqarishga jiddiy zarar yetkazadi. Agar shovqin ruxsat etilgan qiymatidan 15—20 db ortsa, ishlab chiqarish unumdorligi 10-20% kamayadi, travmatizm ortadi, kasbiy kasalliklar paydo bo‘ladi. Shovqin quyidagi belgilariga ko‘ra tasniflanadi:

1. Paydo bo‘lish tabiati bo‘yicha mexanik va aerodinamik shovqinlar.

2. Spektr tavsifi bo‘yicha keng tasmali va tonal shovqinlar. Bu tavsif bo‘yicha shovqinlar kichik chastotali (20-25gts), o'rta chastotali (500- lOOOgts), tekis spektrli (63—8000gts), yuqori chastotali (1000—8000gts) kabi turlarga bo‘linadi.

3. Vaqtinchalik tavsifi bo‘yicha doimiy (vaqt bo‘yicha shovqinni o‘zgarishi 5 db) va doimiy bo‘lmagan shovqinlar mavjud. Shovqin- ning doimiy bo‘lmagan turi vaqt bo‘yicha o'zgarib yoki uzilib turishi mumkin.

4. Shovqin bosimining darajasi bo‘yicha kuchsiz (bosimi 40 db ga- cha), o‘rtachabosimdagi (40-80 db) va yuqori bosimli (80 db dan ortiq) turlari uchraydi.

Me’yorlash korxonalarda shovqin bilan kurashishning eng muhim tadbiri hisoblanadi. Shovqinning insonga salbiy ta’sirini sanitariya- gigiyena me’yorlari bilan cheklash, shuningdek, mashinalaming shovqin darajasini texnik me’yorlar vositasida cheklash xavfsizlikni ta’minlaydi. Shovqinning qiymati ish davrida eshitishni pasaytirmas- ligi va 1,5 m masofadan gapiruvchining so‘zini aniq eshitish imkoni- yatini ta’minlashi talab etiladi.

Ishlab chiqarishda shovqindan himoya qilish eng muhim masala hisoblanadi. Agar shovqindan himoya tadbirlari loyihalash jarayonida

amalga oshiriladigan va akustik hisoblarga tayanadigan bo‘lsa, unda katta samaradorlikka erishiladi (shovqindan himoya qilish bo‘yicha

Shovqin manbayi bitta bo‘lgan holda ishlab chiqarish xonasining xohlagan nuqtasidagi db da tavsiflanadigan shovqin bosimi darajasi quyidagi formula orqali aniqlanishi mumkin: