|
O’zbekiston Respublikasi Konstitusiyaviy sudining qarorlari va huquqiy nuqtayi nazari ham uy-joy huquqiy tizimiga kiradi. Chunki Konstitusiyaviy sud normativ huquqiy hujjatlarni Konstitusiya muvofiqligi masalasini sharhlaydi.
Uy-joy qonunchiligi tizimiga O’zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining qarorlari va tushuntirishlari kirmaydi, biroq ular barcha sudlar tomonidan majburiy ravishda qo’llaniladi.
Uy-joy qonunchiligi tizimiga uy-joy munosabatlarini bevosita tartibga soluvchi normalar bilan birga, ayrim fuqarolik-huquqiy, ma’muriy, moliyaviy va yer huquqi normalari ham kiradi.
Uy-joy qonunchiligi turarjoy binolari bilan bog’liq bo’lgan, fuqarolarning uy-joyga bo’lgan ehtiyojlarini qanoatlantirishga xizmat qiladigan munosabatlarga ham tatbiq etiladi. Turarjoy binolarining iqtisodiy muomala obyekti sifatida harakatda bo’lishi bilan bog’liq munosabatlar fuqarolik qonunchiligi bilan tartibga solinadi. Shuningdek uy-joy qonunchiligi turarjoy binolarining qurilishi bo’yicha munosabatlarni tartibga solmaydi.
Uy-joy qonunchiligini konst it usiyaviy asoslari xususida l.l 4.- paragrafida so’z borgan yedi. Shu sababli uy-joy munosabatlarni tartibga soluvchi boshqa manbalar xususida to’xtalib o’tish lozim.
Uy-joy qonunchiligining asosiy manbasi O’zbekiston Respublikasining Uy-joy kodeksi hisoblanadi. O’zbekiston Respublikasining Uy-joy kodeksi 1998-yil 24-dekabrda qabul qilingan va 1999-yil 1-apreldan kuchga kiritilgan. UJK 11 bo’lim, 14 bob, 141 moddadan iborat (UJKning 4-moddasi O’zbekiston Respublikasining 2001-yil 12-maydagi 220-II-son Qonuniga muvofiq chiqarib tashlangan). UJKning o’ziga xos jihatlaridan biri uning barcha bolimlari ham boblarga ajaratilgan va to g ridan-to’g’ri modda- lardan tashkil topgan
Alohida qayd etish lozimki, uy-joy munosabatlarini tartibga solishda O’zbekiston Respublikasining Uy-joy kodeksi muhim rol o’ynaydi, shu munosabat bilan uning bo’limlarini qisqacha tahlil qilish zarur.
bolimda umumiy qoidalar, asosiy tushunchalar, davlat organlarining uy-joy sohasidagi vakolatlari, uy-joy qonunchiligi va uy-joy qonunchiligi bilan tartibga solinadigan munosabatlar belgilangan. Bunda eng muhim o’rinni uy-joy fondi va uning turlari, turarjoyga bo’lgan mulk huquqi, turarjoylardan foydalanish tartibi egallaydi. Shuningdek, ushbu bolimda turarjoyni yashash uchun mo’ljallanmagan joyga o’tkazish, ko’p kvartirali uylardagi yashash uchun moljallanmagan joylardan foydalanish, davlat tomonidan tekinga uy-joy berish mustahkamlangan.
bo’lim xususiy uy-joy fondiga bag’ishlangan. Bunda xususiy uy-joy fondi turarjoylariga nisbatan mulk huquqni qo’lga kiritish asoslari, xususiy turarjoylardan foydalanish huquqi, uy, kvartira mulkdorining huquq va majburiyatlari, turarjoy almashtirish tartibi, yer uchastkasi olib qo’yilganda turarjoy egalarining huquqlari belgilangan. Shuningdek ushbu boiimda mulkdor oila a’zolarining, shuningdek, u bilan doimiy yashayotgan fuqarolarning huquq va majburiyatlari, fuqaroga mulk huquqi asosida tegishli bolgan turarjoyni ijaraga, arendaga berish shartnomasi bo’yicha ijaraga, arendaga oluvchining huquqlari, turarjoyni ijaraga. arendaga berish haqi mustahkamlangan.
bo’limda davlat uy-joy fondi turarjoylarining maqomi, davlat turarjoylarining turlari; munisipal, idoraviy uy-joy fondi va aniq maqsadli kommunal uy-joy fondidagi turarjoylarni berish aniqlashiirilgan. Unda davlat turarjoylarini ijaraga berish shartnomasi, uning normal qilish muddati, fuqarolarning uy-joy sharoitlarini yaxshilashga muhtoj deb topish asoslari, fuqarolarni turarjoy olish huquqiga ega bo’lish yoki, aniq maqsadli kommunal uy-joy fondidan turarjoy olish huquqiga ega bo’lgan fuqarolar toifalari, fuqarolarning munisipal va idoraviy uy-joy fondi uylaridan turarjoyni mulk qilib olish, uy-joy maydonining ijtimoiy normasi mahalliy davlat hokimiyati organlariga berilgan uylardagi, shuningdek ulushli ishtirok etish tartibida qurilgan uylardagi turarjoyga ko’chib kirish, kvartirada bo’shagan turarjoyga ko’chib kirish, turarjoy hujjati (orderi), turarjoy hujjatini (orderini) haqiqiy emas deb topish asoslari va tartibi, hujjatni (orderni) haqiqiy emas deb topish oqibatlari nazarda tutilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
