12-mavzu: mehnat va ish haqi hisobi reja: Mehnat va ish haqini hisobga olishning asosiy vazifalari

Oddiy vatstbay 
shaklida xodimlar ishlagan vaqtiga karab belgilangan maosh 
asosida olishadi. 
Vaqtbay-mukofot 
shaklida tarif stavkalari bo‘yicha ish haddan tashqari 
muayyan miqdor va sifat ko‘rsatkichlariga erishganlik uchun qo‘shimcha ravishda 
mukofot tulanadi. 
Korxona va tashkilotlarda xodimlarga ish haqidan tashqari turli xil pul 
to‘lovlari 

ragbatlantirish to‘lovlari ham beriladi. Ularga quyidagilar kiradi: yillik 
ish yakunlari bo‘yicha ragbatlantirish; 
muhim ishlab chiqarish topshiriqlarini bajarganlik uchun ragbatlantirish; 
;
korxonalarning uqishga yuborilgan talabalarga beradigan stipendiyalari; ; 
davolanish uchun beriladigan yullanmalar qiymati; mehnat jamoasi a’zolariga 
aksiyalar uchun to‘lanadigan dividendlar va boshqalar. 
 
12.3. Mehnat va ish haqini dastlabki hujjatlarda rasmiylashtirish, uni 
umumlashtirish 
 
Korxona va tashkilotlarda mehnat haqi hisobini to‘g‘ri tashkil qilish 
uchun, eng avalo
, 
shaxsiy tarkib hisobini to‘g‘ri yuritish lozim. Xodimlarni 
ishga qabul qilish, Min bo‘shatish, boshqa ishga o‘tkazish, ularga ta’til 
berilgani, tunda, ish vaqtidan Ykyrn vaqtda, bayram kunlarida ishlaganligi 
haqida ishonchli ma’lumot bo‘lgandagina xodimlari bilan o‘z vaqtida hisob-
kitob qilishi mumkin. Ana shu maksadda kadrlar bo‘limi shaxsiy tarkib 
hisobini hamda boshqa xizmatlar bilan birgalikda foydalanish hisobini olib boradi. 
Shaxsiy tarkibni hisobga olish uchun quyidagi hujjatlardan foydalaniladi: 
Ishga qabul qilish haqida buyruq.
Shaxsiy varaqa. 
Boshqa ishga o‘tkazish haqida buyruk 
Ta’til berish haqida qaydnoma 
Mehnat shartnomasini bekor qilish haqida buyruq
Ish vaqtini hisobga olish uchun T-12 shaklidagi maxsus tabeldan 
foydalaniladi.
Bulim, brigada, sex xodimlarining nomma-nom ruyxati bulib, undan ish 
vaqtini * omish uchun foydalaniladi. Har bir xodimga tabel rakami biriktiriladi va 
u ish haqi bo‘yicha ramiylashtiriladigan barcha hujjatlarda ko‘rsatilib boradi. Ish 
boshlanishidan avval o‘tgan oydagi tabeldan xodimning ism-sharifi kuchirib ishga 
chiqish, ish vaqtini sarflashi shartli belgilar yordamida hisobga olib Masalan,
mehnat ta’tilidagilar «T», kasallik varakasi bo‘yicha ishga r «K» harfi va 
xokazolar bilan belgilanadi. 

---

7 
ish vaqtidan foydalanish hisobi tabelda ikki xil usulda amalga ,m, Virinchi 
usulda barcha ishga chiqkan, kechiqkan va ishga chiqmagan xodimlar ruyxat kilib 
boriladi. Ikkinchi usulda esa tabelda faqat kechikkanlar, ishga chiqmaganlar ya’ni 
ma’lum me’yordan chetga chiqdan xodimlar ruyxat kilib boriladi. 
Har bir xodimning ishlagan vaqti tabelda hisobot oyining birinchi yarmiga 
va yil oxiriga, ya’ni ikki marta hisob,lab chiqiladi. Tabel sex boshligi tomonidan 
imzolanadi buxgalteriyaga ish haqi hisoblashish uchun topshiriladi. 
Mehnatga haq to‘lashning ishbay shaklida ish haqi hisoblashish uchun 
tabeli ma’lumotlari etarli emas. Buning uchun quyidagi birlamchi hujjatlardan 
foydalaniladi: