12-mashg`ulot mavzu: dinamikaning birinchi masalasini yechish (berilgan harakat qonuniga ko`ra kuchni aniqlash

12.2 masala. Og‘irligi R bo‘lgan lift (12.2 shakl) - tezlanish bilan yuqoriga ko‘tarilmoqda. Trosning tortilish kuchi aniqlansin.

Ye ch i sh. Liftga og‘irlik kuchi R va trosning reaksiya kuchi  T ta’sir etmoqda. (12.2) tenglamani vertikal o‘qqa proeksiyasidan iborat tenglama tuzamiz, 

,        bundan              

 

         Agar lift shunday tezlanish bilan pastga tushib kelayotgan bo‘lsa, u holda trosning tortilish kuchi

- ga teng bo‘ladi.

 

12.3 masala. Do‘ng ko‘prikning A nuqtasidagi radiusi R (12.3 shakl) ga teng. Massasi m -ga teng bo‘lgan va v - tezlik bilan ketayotgan avtomobil ko‘prikning A nuqtasida unga qanday kuch bilan bosadi.

     Ye ch i sh. Ko‘prikning A nuqtasida avtomobilning normal tezlanishi

 b o‘ladi. Ko‘prikka undan tashqari avtomobilning og‘irlik kuchi R=mg va A nuqtaning reaksiya kuchi N ta’sir etadi. U holda (12.2) tenglamaning normal o‘qdagi proeksiyasi, yoki (12.11) tenglamaning ikkinchi formulasini qo‘llash natijasida,

     bundan    

      

Avtomobilning ko‘prikka bosim kuchini moduli (son qiymati) bo‘yicha N ga teng bo‘lib, u pastga qarab yo‘nalgan bo‘ladi.