1,2-ma’ruza. Statik noaniq sistemalar

12.4. Kuch usulining kanonik tenglamalari

Kuchlar ta’sirining mustaqillik printsipiga asosan, kuchlar sistemasi ta’siridan hosil bo’lgan ∆₁ umumiy ko’chish X₁, X₂, X₃ va P kuchlarining har biridan aloxida topilgan ko’chishlarining yig’indisiga teng. U xolda (1.4) tenglamalarini quyidagicha yozish mumkin:

(1.5)

Bunda birinchi indeks ko’chishning yo’nalishi, ikkinchi indeks esa ko’chishni hosil qiluvchi sabablarini ifodalaydi.
Bu tenglamalardagi X₁, X₂ va X₃ zo’riqishlardan asosiy sistemada vujudga kelgan ko’chishlarni tegishli birlik ko’chishlar orqali ifodalaymiz:
(1.6)
(1.6) ifodaga asosan deformatsiya tenglamalari (1.5) ni quyidagi ko’rinishda yozamiz:
(1.7)

Bu tenglamalar kuch usulining kanonik tenglamalari deyiladi. birlik ko’chishlar va lar Mor formulasi yoki Vereshchagin qoidasini tadbiq etib aniqlanadi, ya’ni:

(1.8)

Ozod hadlar: ∆ip = i = 1,…n. (1.9)

Birlik ko’chishlar va ozod hadlar aniqlagandan so’ng, ularni tekshiriladi va (1.7) tenglamalaridan X₁, X₂ va X₃ noma’lum zo’riqishlar hisoblanadi. Tekshirish hisoblarini navbatdagi darsimizda ko’ramiz.

Mustakil ishlash va nazorat savollari:

1. 
   Statik noaniq sistemalarni hisoblashda kuch usuli deb nomlanishiga sabab nima?
   
2. 
   Statik noaniq sistemalarning ta’rifini ayting?
   
3. 
   Statik noaniq sistemalarning asosiy xususiyatlari nimadan iborat?
   
4. 
   Tekis sistemalarning statik noaniqlik darajasi qanday aniqlanadi?
   
5. 
   Kuch usulining asosiy sistemasi qanday tanlanadi?
   
6. 
   Asosiy sistema qanday shartlarga javob berishi kerak?
   
7. 
   Kuch usulining kanonik tenglamalari qanday ma’noni bildiradi?
   
8. 
   Kanonik tenglamalar sistemasining bosh koeffitsientlari nolga teng bo’lishi mumkinmi?
   
9. 
   Kanonik tenglamalar sistemasining yordamchi koeffitsientlari qanday qiymatlarga teng bo’ladi?
   
10. 
    Tenglamalar sistemasining koeffitsient va ozod hadlari qanday ma’noga ega?
    
11. 
    Kuch usulini qanday ramalarda qo’llash maqsadga muvofiq bo’ladi?