12-laboratoriya ishi Mavzu: mtda yasalgan barqaror tok generatorini xarakteristikasini tadqiq etish. Ishni bajarishdan maqsad

12-laboratoriya ishi
Mavzu: MTda yasalgan barqaror tok generatorini xarakteristikasini tadqiq etish.
Ishni bajarishdan maqsad: MTda yasalgan barqaror tok generatorini xarakteristikasini olishni o‘rganish va uning ishlashini tahlil qilish.


Sxemaning tavsifi

Umumiy emitterli sxema bo‘yicha ulangan tranzistorning chiqish xarakteristikasi baza toki o‘zgarmas bo‘lganda kollektor-emitter kuchlanishi va kollektor toki orasidagi bog‘lanishni ifodalaydi:

I_K= f(U_KE), I_B=const
Tranzistorning chiqish xarakteristikasini olish uchun sxema 12.1-rasmda keltirilgan.
Arrasimon kuchlanish (U=10V, f=1Gs) GEN generatordan cheklovchi rezistor orqali tranzistorning kollektoriga beriladi.

12.1-rasm. Tranzistorning chiqish xarakteristikasini olish uchun sxema

Ossillografning A kanaliga baza tokiga proporsional bo‘lgan kuchlanish, V kanaliga esa kollektor tokiga proporsional bo‘lgan kuchlanish beriladi. Shunday qilib, tranzistorning chiqish xarakteristikalarini bevosita ossillografning ekranida kuzatishimiz mumkin.

Laboratoriya ishini bajarish uchun topshiriq:
1. EWB dasturini ishga tushiring va 1-rasmda ko‘rsatilgan sxemani yig‘ing.
2. Sxema elementlarining parametrlarini 1-rasmda ko‘rsatilgandek o‘rnating.
3. Sxemani Ctrl va G klavishalarini bosib ishga tushiring.
4. Ossillograf ekranida tranzistorning chiqish xarakteristikalari hosil bo‘lgandan keyin sxemaning ishlashini Ctrl va T klavishalarini bosib to‘xtating.
5. Analysis menyusidan DisplayGraphs ni tanlaymiz. Uning Oscilloscope bo‘limida modellash natijalari, ya’ni tranzistorning chiqish xarakteristikalari hosil bo‘ladi. Xarakteristikaning ustida sichqonchaning o‘ng tugmasitni bosib qalqib chiquvchi menyudan Properties bo‘limini tanlang va hosil bo‘lgan Graph Properties oynasida xarakteristikani tahrirlab qulay ko‘rinishga keltiring.

Olingan natijalar bo’yicha grafigni chizing.

E2	I0	V1	V2
2	543mik	586,9	1,457
6	674,5 mik	586,9	5,325
9	677,5mik	586,9	8,322
11	679,5 mik	586,9	10,32
12	680,5mik	586,9	11,32
13	681,5mik	586,9	12,32
16	684,5mik	586,9	15,31

XULOSA:
Men ushbu labaratoriyani bajarish davomida MTda yasalgan barqaror tok generatorini xarakteristikasini tadqiq etishni o’rgandim.