11-sinf Informatika va axborot texnologiyalari

joy ajratib beruvchi xizmat turidir. Odatda domen beruvchi kompaniyalarda ham hosting xizmati bo‗ladi. Hosting va domenni bir kompaniyadan yoki alohida kompaniyalardan ham olish mumkin. Web-saytlar uchun hosting beruvchi kompaniyalarda katta hajmdagi maxsus serverlar mavjud. Ular tinimsiz ishlab turish orqali web-saytlaming ishlashini ta‘minlaydi. Web- dizayn - bu yaratiladigan web-saytlarga texnik ishlov berish va axborotlarni tizimli ravishda shakllantirishdir.

3. Quyidagi sonlarni o‗sib borish tartibida joylashtiring:

^{а) 74}8^{, 110010}2^{, 70}10^{, 38}16^;

^{b) 6E}16^{, 142}8^{, 1101001}2^{, 100}10^;

a) 74₈ = 60₁₀ 110010₂ = 50₁₀ 38₁₆ = 26₁₀

Javob: 38₁₆; 110010₂; 74₈; 70₁₀

b) 6𝐸₁₆ = 110₁₀ 142₈ = 98₁₀ 1101001₂ = 105₁₀

Javob: 142₈; 100₁₀; 1101001₂; 6𝐸₁₆

5. BILET

1. Operatsion sistemalar. Operatsion sistemalarning vazifalari va xossalari.

Dasturiy ta‘minotni asosiy tashkil etuvchisi hisoblanadigan operatsion Sistema tushunchasiga to‗liq ta‘rif berish qiyin. Chunki, bir tomondan, sistema so‗zi turli soha mutaxassislari tomonidan keng qo‗llaniladi va turlicha talqin qilinadi; operatsiya so‗zi esa to‗g‗ridan-to‗g‗ri tarjimada ―amal‖ degan ma‘noni anglatsa-da, uning tub mohiyatini bu birgina so‗z bilan aniq tavsiflab bo‗lmaydi. Ikkinchi tomondan, operatsion Sistema faqatgina kompyuter qurilmalari va dasturlarini boshqaruvchi dasturlar majmui emas, balki unga boshqa talablar ham qo‗yilishi mumkin.

Kompyuter ishga tushirilganda, odatda, uning qurilmalari bilan bir qatorda maxsus dastur ishga tushadi. Mazkur dastur foydalanuvchi bilan kompyuter orasidagi qulay interfeysli muloqotni ta‘minlaydi va u operatsion sistema (qisqacha OS) deb yuritiladi.

Har qanday operatsion sistemadan quyidagi sifatlarning bo‗lishi talab etiladi:

1. 
   Ishonchlilik. Sistema o‗zi boshqarayotgan kompyuter qurilmalari kabi ishonchli bo‗lishi kerak. Agar dasturda yoki qurilmada biror xato uchrasa, uni sistema topa olishi va bu xatoni tuzatishga harakat qilishi, hech bo‗lmaganda, shu xato tufayli foydalanuvchi dasturiga yetkaziladigan zararning oldini olishi kerak.
   
2. 
   Himoyalash. Ixtiyoriy foydalanuvchi o‗z ishiga boshqa foydalanuvchilarning monelik qilishini õohlamaydi. Shu sababli sistema foydalanuvchilarni dastur va ma‘lumotlarini o‗zgalar xatolari ta‘siridan hamda aralashuvidan himoya qilishi lozim.
   
3. 
   Samaradorlik. Odatda, operatsion sistemaning o‗zi EHMning katta resursini egallaydi. Bu resurslar foydalanuvchi ixtiyoriga berilmaydi. Demak, sistemaning o‗zi ancha ixcham bo‗lishi va EHM resurslarini har tomonlama samarali boshqarishi lozim.
   
4. 
   Qulaylik. Operatsion sistemada ko‗p hollarda bir paytda ikki va undan ortiq foydalanuvchi ishlaydi. Ular operatsion Sistema orqali turli maqsadli va turli algoritmli masalalarni hal qiladi. Ravshanki, bunday holda har bir foydalanuvchiga keng qulayliklar yaratilishi talab etiladi. Shu
   

bois, mazkur xususiyat operatsion sistemaning muhim jihati hisoblanadi.

Hozirgi kundagi operatsion sistemalarning quyidagi xarakterli tomonlarini ajratish mumkin:

• 
  ma‘lumotlarni xotirada saqlashni tashkil etish vositasi – fayl sistemasidan foydalanish;
  
• 
  imkoniyatlari turlicha chegaralangan ko‗p foydalanuvchilik jihatining mavjudligi;
  
• 
  vaqtni taqsimlash asosidagi ko‗pmasalalilik.
  

Har qanday operatsion sistema, asosan, quyidagi 3 ta vazifani bajaradi:

1. 
   qurilmalarni (printer, klaviatura, disk yurituvchi va boshqalar) boshqarish;
   
2. 
   dasturlarni boshqarish (yuklash, bajarish va boshqalar);
   
3. 
   buyruqlar va ko‗rsatmalarni bajarish.
   

2.