11-sinf Informatika va axborot texnologiyalari

Jihozlar panelining vazifalari quyidagi jadvalda aks etgan:

Jihoz nomi	Jihoz vazifasi
Selection Tool (V)	Bir nechta shakl va belgilarni belgilashda foydalaniladi.
Subselection Tool (A)	Shakl va belgilashda foydalaniladi.	belgilarni
Free Transform Tool (Q)	Obyektni (aylantirish)da foydalaniladi.	o'zgartirish
Fill Transform Tool (F)	Rangni o'zgartirishda foydalaniladi.
Line Tool (N)	To‗g‗ri chiziq chizishda foydalaniladi.
Lasso Tool (L)	Ixtiyoriy shakl va belgini belgilashda foydalaniladi.
Pen Tool (P)	Har xil shakllar chizishda foydalaniladi.
Text tool (T)	Matn foydalaniladi.	yozishda
Oval Tool (O)	Aylana va ellips chizishda foydalaniladi.

Rectangle Tool (R)	To`gri tortburchak chizishda foydalaniladi.
Brush Tool (B)	Shakl chizish va shakllarni ranglashda foydalaniladi.
Eyedropper Tool (I)	Ixtiyoriy sohadagi rangni aniqlashda foydalaniladi.
Eraser Tool (E)	Hosil qiHngan shakllarni ochirishda foydalaniladi.
Hand Tool (H)	Ish sohani surishda foydalaniladi.

2. 
   Quyidagi sonlarni kamayib borish tartibida joylashtiring: ^{а) 777}8^{, 101111111}2^{, 2FF}16^{, 500}10^;
   

^{b) 100}10^{, 1100000}2^{, 60}16^{, 141}8^.

a) 777₈ = 511₁₀ 101111111₂ = 383₁₀ 2𝐹𝐹₁₆ = 767₁₀

Javob: 101111111₂; 500₁₀; 777₈; 2𝐹𝐹₁₆

b) 1100000₂ = 96₁₀ 60₁₆ = 96₁₀ 141₈ = 97₁₀

Javob: 1100000₂; 60₁₆; 141₈; 100₁₀

5. BILET

1. 
   Windows operatsion sistemasi.
   

Kompyuterlarning texnik tomondan mukammallashishi hamda grafik imkoniyatlarining rivojlanib borishi dasturchilarda grafik interfeysli qobiq-dasturlar ishlab chiqarish fikrini uyg‗otdi. Bu ishga birinchi bo‗lib Microsoft kompaniyasi kirishdi. Mazkur kompaniya tomonidan 1985-yilda ishlab chiqilgan WINDOWS 1.0 grafik qobiq-dasturi e‘tiborli afzalliklarga ega emas edi. Unda fayllar ekranda go‗zalroq tasvirlangan edi. Shunday bo‗lsa-da, u grafik qobiq-dasturlarning keyingi naqllarining ishlab chiqarilishiga turtki bo‗ldi. 1987-yilda ishlab chiqilgan WINDOWS 2.0 grafik qobiq dasturida WINDOWS 1.0 dagi kamchiliklar bartaraf etilgan bo‗lsa-da, foydalanuvchilar tomonidan qo‗llab-quvvatlanmadi. Operatsion sistemalarning rivojlanishi foydalanuvchining turli talablari asosida xotiradan kam joy egallaydigan, kompyuter ichki resurslarini optimal boshqaradigan va bir vaqtda bir necha xil dasturlarning ishlashini ta‘minlay oladigan sistemalarning ishlab chiqilishiga olib keldi. 1990-yilda ishlab chiqarilgan WINDOWS

3.0 dasturi birinchi ommaviy grafik qobiq-dasturga aylandi. WINDOWS 3.0 dasturlar sistemasining asosiy afzalligi bir vaqtda bir nechta dasturlar bilan ishlash imkoniyatidir. WINDOWS 3.0 ning to‗la jadval holatida ishlashi foydalanuvchining kompyuter bilan muloqotini yengillashtirdi…

―WINDOW‖ inglizcha so‗z bo‗lib, o‗zbek tiliga ―oyna‖, ―lavha‖, ―darcha‖ deb, ―WINDOWS‖ so‗zi esa ―oynalar‖, ―lavhalar‖, ―darchalar‖ deb tarjima qilinadi. Mazkur sistemaning boshqalardan farqli tomoni shundaki, u yordamida bir vaqtning o‗zida ham matnli, ham grafikli, ham hisob- kitobli, ham turli boshqaruv dasturlarini ishlatish imkoniyati mavjud. Foydalanuvchi uchun barcha qulayliklarga ega bo‗lgan bunday operatsion sistemaning yaratilishi jadallik bilan texnik qurilmalarning rivojlanishiga va shaxsiy kompyuterlarning keng omma tomonidan qo‗llanilishiga olib keldi. WINDOWS operatsion sistemasining asosiy afzalliklari quyidagilardan iborat:

• 
  ko‗pmasalaliligi – bir vaqtning o‗zida bir necha dastur va oynalar bilan ishlash mumkin;
  
• 
  yagona dastur interfeysi – WINDOWS operatsion sistemasi muhitida ishlaydigan bir dasturda tayyorlangan ma‘lumotlarni boshqa dasturlarga olib o‗tish imkoniyati mavjud;
  

• 
  yagona foydalanuvchi interfeysi – WINDOWS operatsion sistemasidagi bir dastur interfeysida ishlashni o‗zlashtirib olgandan keyin boshqa dastur interfeysini o‗rganish oson;
  
• 
  yagona apparatli-dasturiy interfeys – WINDOWS muhiti turli qurilma va dasturlarning bir- biriga mosligini ta‘minlaydi hamda WINDOWS muhiti boshqa, masalan, MS DOS, operatsion sistemalarida yaratilgan dasturlardan ham foydalanish imkoniyatini beradi;
  
• 
  Windows muhiti dasturlarning qurilmalarga va dasturli ta‘minot (printer, displeyga)ga bog‗liq bo‗lmasligini ta‘minlaydi;
  
• 
  Windows muhiti MS DOS ning barcha amaliy paketlari, muharrirlar va elektron jadvallar ishini to‗la ta‘minlaydi;
  
• 
  Windows mavjud tezkor xotira va qurilmalardan to‗liq foydalana oladi;
  
• 
  Windows dasturlararo ma‘lumotlar almashish imkoniyatiga ega. Bu maxsus Clipboard (ma‘lumotlar buferi) yoki DDE (ma‘lumotlarning dinamik almashuvi, ya‘ni boshqa dastur natijalaridan foydalanish) yoki OLE (ma‘lumotlardan ularni tahrirlagan holda foydalanish) yordamida amalga oshiriladi.
  

2.