11-мавзу. Инвестиция фаолиятини кредитлаш

Likvidlik koeffitsiyenti quyidagicha aniqlanadi:

• Pul mablag’lari + Debitorlik qarzlari
• Lik. koef. = ------------------------------------------------------------------------ Qisqa muddatli majburiyatlar
• Likvidlik koeffitsiyenti mijozning aylanma kapitali strukturasini baholash asosida yaqin kelajakda bankdan olgan kreditlarini operativ (tezkorlik) va o’z vaqtida to’lay olish qobiliyati hisoblanadi. Likvidlik koeffitsiyenti 1,5 va undan yuqori bo’lsa, korxona yuqori kreditga layoqatlilik darajasiga erishgan bo’ladi.

Mustaqillik (muxtoriylik) koeffitsiyenti

• Korxona kreditga layoqatliligi tahlili uchun kerak bo’ladigan keyingi ko’rsatkich – bu mustaqillik koeffitsiyentidir. Ushbu koeffitsiyent 0.6 dan, ya’ni 60 %dan yuqori bo’lsa, kredit xatari eng kam hisoblanadi. Bu koeffitsiyent 30 %dan, ya’ni 0,3 dan kam bo’lmasligi lozim. Bu ko’rsatkichni hisoblash uchun korxonaning balans bo’yicha o’z mablag’lari manbalari ya’ni, balans passivining birinchi bo’linmasi summasi jami passiv summasiga bo’linadi.

Balans likvidligi

• Korxona balansi likvidligi quyidagicha hisoblanadi: korxona balansi (1- shakl) passiv qismi birinchi bo’limi summasiga, ikkinchi bo’lim uzoq muddatli majburiyatlari qo’shilib (agar to’lov muddati uch oydan oshiq bo’lsa) balans aktiv qismi birinchi bo’limi summasi ayriladi. Agar chiqqan natija ijobiy bo’lsa, korxona balansi likvidli hisoblanadi.

Кредитга лаёқатлиликнинг зарур мажбурий кўрсаткичлари(ЎзСҚБ мисолида):

• Ўз айланма маблағларининг мавжудлиги (НСОС)
• Қоплаш коэффиценти
• Ликвидлилик коэффициенти
• Ўз маблағлари билан таъминланганлик (мустақиллик коэффиценти)
• Қўшимча шартлар: тўланмаган қарзлар, фойда олиб фаолият кўрсатиши ва айланма маблағларнинг айланувчанлиги ва бошқ.

Қоплаш коэффициенти:

• Қк = ЖА(390) – КДХ(190) – КХ(200) – МУДҚ(211) / ЖМ(600)
• 390-Жорий активлар жами , 190 -келгуси давр харажатлари, 200- кечиктирилган харажатлар, 211- муддати ўтган дебиторлик қарзлари, 600-жорий мажбуриятлар жами 

№	Мезон (критерий)нинг чегараси	Балл
1	Қк > 2	12
2	2 > Қк > 1	8
3	1> Қк > 0,5	3
4	0,5 дан кам	0