11-bob. Iqtisodiy o’sishni prognozlash reja

11.5. Makroiqtisodiy o’sishni prognozlashtirish.
Ko’rsatkichlar dinamikasi qatorining o’zgarish tendensiyasini izlash turli xil vaqtinchalik funksiyalar yordamida o’tkaziladi. Masalan, bunga oxirgi umumiy mahsulotni, fondlar qiymatini va boshqalarni misol qilib keltirish mumkin.
Kelajakda iqtisodiy rivojlanish sharoitlarini saqlab qolish uchun vaqtinchalik funksiyalar bilan ishlab chiqarish dinamikasini prognozlashtirishda topilgan baholar yoki alohida omillar ekstropolyasiya qilinishi mumkin³.
Takror ishlab chiqarish sharoitlari o’zgarishi bilan ekstropolyasiya usullari uzoq muddatga qo’llanilganda, aniqlik darajasi kamayadi. Strategik nuqtai nazardan bu prognozlashtirishning real jarayonlarini orqaga surish chora-tadbirlari kabi dispersiyaning o’sishini anglatadi. Bunday usullarning biri MGUA va korrelyasion analiz usullari bo’lib, bu usullarda ularning shart - sharoitlari kuzatilishi shart.


Tayanch so’z va iboralar
Iqtisodiy o’sish tushunchasi. Iqtisodiy o’sish turlari, ularning prognozlashtirishda ishlatilishi. Iqtisodiy o’sishning ikki jihatdan tahlil qilinishi. Resurslarning intensiv ishlatilishi. Fond intensivligi, fond sig’imi, mehnat sig’imi, iqtisodiy o’sish modellarining maqsadi. Iqtisodiy o’sishni prognozlashtirishda ishlab chiqarish funksiyasi. Iqtisodiy o’sishni prognozlashtirishda darajali va ko’p omilli funksiyalar. Multiplikativ ishlab chiqarish funksiyasining afzalliklari. Ekstropolyasiya usuli, korrelyasion analiz usuli. Iqtisodiy o’sishni ifodalovchi ko’rsatkichlar. Makroiqtisodiy o’sishni prognozlashtirish. Bir yoki bir necha omilli modellar. Ko’p chiziqli, darajali, ko’rsatkichli, ko’p o’zgaruvchili modellar. Matematik ishlab chiqarish funksiyasi. Ekonometrik modellar. Dispersiyaning o’sishi.

1^Барро Р.Дж., Хавьиер Сала-и-Мартин Экономический рост. пер. с англ. – М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2014. – 35-40 с.

2^Барро Р.Дж., Хавьиер Сала-и-Мартин Экономический рост. пер. с англ. – М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2014. – 120-125 с.

3^2.Айвазян С.А. Прикладная статистика. Том 2. Основы эконометрики. Учебник для вузов: В 2 т. — 2-е изд., испр. — М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2001. — 220-225 с.