11-Amaliy mashg’ulot

2-Masala. Berilgan konusning gorizontal proeksiyalovchi tekislik Q bilan kesish chizig’i va kesim yuzasining haqiqiy kattaligi topilsin


Echish:

1. 
   Konus bilan Q tekislikning izi Q _H kesishgan joylarida kesishish chizig’ining eng chetki 1₁ va 2₁ nuqtalari belgilanadi va ularning frontal proyeksiyalari 1₂ va 2₂ topiladi.
   
2. 
   Konus asosining markaz chiziqlari bilan kesishayotgan A′ , F′ va ixtiyoriy olingan E′ va F′ nuqtalardan konus yasavchilari o’tkaziladi va ularni tekislik izi Q _H bilan kesishgan nuqtalari 3_{1 ,} 4_{1 ,} 5_{1 ,} 6₁ deb belgilanadi. Bu nuqtalarning frontal proyeksiyalari 3_{2 ,} 4_{2 ,} 5_{2 ,} 6₂ lar topiladi.
   
3. 
   Topilgan nuqtalarni o’zaro tutashtirish paytida qo’shni nuqtalar oralig’i uzoqlik qilsa, ular orasida qo’shimcha nuqtalar toppish uchun konusnig oraliq yasovchilari o’tkaziladi va ularning ham tekislik bilan kesishish nuqtalari aniqlanadi.
   
4. 
   Barcha topilayotgan nuqtalar o’zaro tutashtirilayotganda kesishish chizig’ining ko’rinadigan va ko’rinmaydigan qismlari hisobga olinishi lozim.
   
5. 
   Kesim yuzasining haqiqiy kattaligini topish uchun aylantirish usulidan foydalanamiz.
   

3-Masala. Berilgan konusning K gorizontal tekislik bilan kesish chizig’i va kesim yuzasining haqiqiy kattaligi topilsin


Echish:

1. 
   Konus bilan tekislikning izi K _V kesishgan joylarida kesishish chizig’ining eng chetki 1₁ va 2₁ nuqtalari belgilanadi va ularning gorizontal proyeksiyalari 1₂ va 2₂ topiladi.
   
2. 
   Konus markaz chiziqlarini konus yasavchilari sifatida olib, unda K _V tekislik bilan kesish nuqtalari 3_{2 ,} 4_2, deb belgilanadi. Bu nuqtalarning gorizontal proyeksiyalari_, 3_{1 ,} 4₁ lar topiladi.
   
3. 
   Topilgan nuqtalarni o’zaro tutashtirish paytida qo’shni nuqtalar oralig’i uzoqlik qilsa, ular orasida qo’shimcha nuqtalar toppish uchun konusnig oraliq yasovchilari o’tkaziladi va ularning ham tekislik bilan kesishish nuqtalari aniqlanadi.
   
4. 
   Barcha topilayotgan nuqtalar o’zaro tutashtirilayotganda kesishish chizig’ining ko’rinadigan va ko’rinmaydigan qismlari hisobga olinishi lozim.
   
5. 
   K gorizontal tekislik bo’lganligi uchun konusning K gorizontal tekislik bilan kesish chizig’i kesim yuzasining haqiqiy kattaligi uning gorizontal proektsiyasi bo’ladi.