10-o`zb tarix qq indd

Pútkil Túrkstan musılmanları qurıltayları hám de «Shuroi Islamiya» 
hám «Shuroi Ulama» shólkemleriniń xızmeti. 1917-jılı 14-martta 
Tashkent qalasında Túrkstan alǵa ilgerlewshileriniń jámiyetlik-siyasiy 
shólkemi bolǵan 
«Shuroi Islamiya»
(«Islam keńesi») dúzildi. Shólkemge 

---

8
Tariyxta dáslepki márte Pútkil Túrkstan aymaǵında musılmanlar 
qurıltayı shaqırılıp, onda túpkilikli xalıqlardıń avtonomiyaǵa qaray qatań 
umtılıwı, óz dástúrleri, úrp-ádetleri hám turmıs tárizin izshil qorǵawı 
aytıldı. Onda Túrkstan musılmanlarınıń Milliy Orayı — 
Túrkstan úlke 
musılmanlar keńesi
(Kraymussovet) dúzildi. Mustafa Chuqay oǵan baslıq, 
Munavvarqari Abdurashidxanov hám Axmet Zaki 
Validiy xatkerler boldı. Qurıltayda qabıl etilgen 
shólkem baǵdarlamasında úlke musılmanları 
arasında reformalar ótkeriw ideyaların tarqatıw, 
regiondaǵı barlıq musılmanlardı birden bir princip 
hám pikir tiykarında birlestirip, Túrkstanǵa avto-
nomiya huqıqın beriw ushın gúres wazıypası 
qoyılǵan. 1917-jılı aprel ayında-aq shólkem-
niń Samarqand, Qoqan, Namangan, Andijan, 
Marǵılan, Skobelev (Ferǵana), Marı, Túrkstan, 
dáslep 
Abdulvohidqari Abduraufqari ulı,
keyin ala 
Ubaydullaxoja Asadullaxojaev
(Ubaydulla Xojaev) 
baslıq etip saylanǵan.
«Shuroi Islamiya» xızme-
tinde Munavvarqari Abdurashidxanov, Mahmud-
xoja Behbudiy, Mustafa Chuqay, Axmet Zaki 
Validiy, Islam Sultan Shoahmedov, Taspolatbek 
Norbutabekov sıyaqlılar áhmiyetli rol atqarǵan.
1917-jılı 16—23-aprelde Tashkent qalasında 
shólkem baslaması menen Pútkil Túrkstan 
musılmanlarınıń I qurıltayı bolıp ótti.
Este saqlań! 
Túrkstan komiteti quramına ózbek xalqınıń birde bir wákili kirgi-
zilmegen.
Pikir!
9-klastaǵı bilimińizge súyenip, Túrkstan general-gubernator-
lıǵınıń dúziliwi hám onıń basqarıwındaǵı ózine tánlikler nelerden 
ibarat bolǵanın esleń. Onıń birinshi general-gubernatorı kim edi?
Axmet Zaki Validiy
Ubaydulla Xojaev

---

9
Aqmeshit (Qızıl Orda), Osh hám basqa qalalarda bólimsheleri (shuba) 
dúzilgen. Tashkentte «Shuroi islam» atlı gazeta da shıǵarılǵan.
Biraq aldınǵı qatardaǵı zıyalılar (jadidler) menen eskilik tárepdarları 
bolǵan ayırım ulamalar (eskishiler) arasındaǵı kelispewshilikler «Shuroi 
Islamiya» shólkeminde bóliniw júz beriwine alıp keldi.