10-Amaliy mashg‘ulot. Mavzu: Biologik makromolekulalarni vizualizatsiya qilish dasturlari. Dars maqsadi

10-Amaliy mashg‘ulot.
Mavzu: Biologik makromolekulalarni vizualizatsiya qilish dasturlari.
Dars maqsadi: Talabalarga Biologik makromolekulalarni vizualizatsiya qilish dasturlari haqida ma'lumot berish hamda aminokislota ketma-ketligining fazoviy strukturalarini yaratish bo’yicha tushuncha berish.
Kerakli jihoz va preparatlar: Kampyuter va uning dasturlari, internet tarmog’i, videoprektor.
Ishning mazmuni: Molekulalarning strukturaviy xossalari ko'p sohalarda birinchi o'rinda turadi. Ushbu hisobot molekulyar grafika va vizualizatsiya sohalarida ishlab chiqilgan dasturlar haqida to'liq ma'lumot beradi. Bunda asosiy e'tibor strukturaviy biologiyada qo'llaniladigan sohalar ko'p jihatdan uch o'lchovli, murakkab, katta va vaqt ta’sirida o'zgaruvchan molekulyar tuzilmalarning kompyuterlashtirilgan geometrik va vizual tasvirlariga tayanadi. Hisobotda molekulyar vizualizatsiyaning qaysi sohalari allaqachon keng qamrovli o'rganilganligi va sohaning rivojlanayotganligi ko'rsatadigan taksonomiya taqdim etilgan. U molekulyar tuzilmalar uchun vizualizatsiyani, tasvir sifati va kadr tezligini samarali namoyish qila olish strategiyalarini muhokama qiladi hamda tafsilotlar darajasining turli tomonlarini qamrab oladi va molekulyar simulyatsiya ma'lumotlarining dinamik jihatlarini aks ettiruvchi vizualizatsiyalarni ko'rib chiqadi. Interaktiv molekulyar vizualizatsiya, ma'lumotlar bazalarining vizualizatsiyasi ichida eng qadimgi tarmoqlaridan biri bo'lib, kompyuterdan oldingi davrda chuqur o’rganilgan edi. Ushbu maqola so'nggi yigirma yil ichida eng ko'p rivojlangan va yaqinda paydo bo'lgan soha biomolekulyar tuzilmalarning interaktiv vizualizatsiyasini ko'rib chiqadi.
Molekulyar vizualizatsiyaning asosiy maqsadi molekulyar tuzilmalar, ularning xususiyatlari va o'zaro ta'sirini tushunarli qilish orqali boy, murakkab moddiy dunyo haqidagi tushunchamizni qo'llab-quvvatlashdir. Bundan tashqari, u farmatsevtik faol birikmalar yoki o'ziga xos xususiyatlarga ega moslashtirilgan moddalar kabi yangi molekulalarning "ratsional" dizaynini qo'llab-quvvatlashga qaratilgan.
Molekulalarning uch o'lchamli tuzilmalarini vizualizatsiya qilish uchun dasturiy ta'minot , molekulyar vizualizatsiya dasturini molekulyar modellashtirish dasturidan ajratish mumkin. To'g'risini aytganda, Vizualizatsiya dasturi oldindan mavjud bo'lgan molekulyar modelni o'zgartirmasdan ko'rsatadi, modellashtirish dasturi esa modelni yaratishi yoki qismlarni qo'shish yoki olib tashlash, kovalent aloqalarni, bog'lanish burchaklarini, konformatsiyani yoki kovalent bo'lmagan o'zaro ta'sirlarni o'zgartirish orqali uni o'zgartirishi mumkin.