1 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълими вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини

National Music Participation Director report
, October 2010. http://www.thefms.org/wpcontent/uploads/2010/12/nmpd-music-data-
report-october-2010-final.pdf
Маълум мусиқа асарини куйлаб ѐки тинглаб ўзлаштириш ва ундан бадиий-эстетик, 
завқланиб, 
идрок этишда
, боланинг энг аввало, диққат эътиборини жалб эта билиш унда 
қизиқиш ўйгота билиш, онглилик ва фаолликни вужудга келтиради. 
Мусиқани 
онгли идрок этиш
ва ўз навбатида бадиий оҳанг ва мантиқий жиҳатдан 
хотирада турғун сақланишни талаб этади
. 

---

20 
раҳбарининг ўзи, нутқи, ижроси ҳам асосий кўргазма бўлиб хизмат қилади. 
Бундан ташқари, турли тажриба-синов материалларини: методик тавсиялар, 
машғулотлар ишланмалари, схема, жадваллар, бошқотирмалар, техник 
воситалар, кўргазмали карточкалар, график ѐзувлар, расмлар, нота ѐзувлари, 
назорат ва бошқа дидактик материаллар ва қўлланмаларни тайѐрлашда ҳам 
ушбу принципга суянилади. 
4. Ўқув материалларининг болалар билим ва малакаларига 
мослиги принципи 
Мазкур принцип, дастурдан танлаб олинган ўқув материаллари ва 
мазкур методик материаллар асосида машғулотлар мазмунини тузиш 
жараѐнида қўлланилади. Бунда ҳар бир гуруҳнинг умумий билим ва малака 
даражаси ҳисобига олиниши шарт. Дастур асосида ҳар бир гуруҳнинг билим 
ва малакалари ҳисобига олинган ҳолда, мусиқа машғулотларининг йиллик 
календар-мавзули режаси тузилади. Календар-мавзули иш режасининг 
тузганда, унинг мазмунида болаларнинг ѐш хусусияти, мусиқий ўқуви, янги 
қўшиқлар, мусиқа тинглаш учун асарлар, мусиқа саводидаги ўқув
материаллари, машғулотлар фаолиятлари ҳисобга олинади. 
5. Мусиқа машғулот (дарс)ларида билим ва малакаларининг 
мустаҳкамлиги принципи 
Мазкур принципни амалга оширишнинг энг асосий шарти, юқорида 
баѐн этилган тўртта принципга жиддий амал қилишдан иборатдир. 
Биринчидан билим ва малакаларнинг чуқурлиги, мустаҳкамлиги ва 
ҳаѐтийлигини таъминлаш лозим, яъни мазкур асарни ва унинг ижро 
услубини, маданий ҳаѐтимиз учун зарур эканлиги ҳақида болаларда ишонч 
ҳосил килиниши лозим. 
Иккинчидан асарларни танлашда қуйидагиларга амал қилиш керак: 
Учинчидан машғулотларда олинадиган билимлар доираси ва 
малакаларини амалиѐтда такрорлаш ва мустаҳкамлаш. Масалан: Қўшиқларни 
жумлаларга бўлиб ўргатиш ва кейинги машғулотларларда мустаҳкамлаб 
такрорлаш. 
Тўртинчидан мусиқа машғулот (дарс)ларида ҳар бир янги билим 
элементи машғулотлар фаолиятида тўлиқ ўзлаштирилади ва кейинги 
машғулот (дарс)ларда кенг қўлланилиб, доимий билимга айлантирилади.