1. Zaharlanishning sinflanishi Retseptor haqida tushuncha. Yallig’lanish va allergik ta’sirlar

YA(r) =1/Vg,

Bunda, Vg – kompleks dissosatsiya tezligi; YA(r) – retseptorga yaqinligi.

Zaharning retseptor bilan o‘zaro bog‘lanishida quyidagi ko‘rsatgilar muhimdir:

• 
  retseptorlarning zaharli modda molekulalari bilan to‘yinish darajasi;
  
• 
  zaharning retseptor bilan kompleks hosil bo‘lish tezligi;
  
• 
  komplekslarning barqarorligi va ularning dissosatsiya qilish qobiliyati.
  

Retseptorlar nazariyasi kimyoterapiyaning rivojlanishiga turtki bo‘ldi. Kimyoterapiyani rivojlanishida retseptor nazariyasi muhim rol’ o‘ynadi va bunda odam organizmidagi ma’lum bir organga tanlab ta’sir etadigan dori – preparatlarini tanlashga asoslangan.

Zaharli moddalar retseptorlar bilan qo‘zg‘aluvchan, tez parchalanib ketadigan bog‘lanishlar hosil qilib o‘zaro ta’sir etishi mumkin. Bu holda ularning organizmdan tezroq chiqarib yuborilishi sodir bo‘ladi. Zaharning retseptor bilan bog‘lanish energiyasi qiymati qanchalik kichik bo‘lsa jarayon shunchalik orqaga oson qaytadi. Jadvalda zaharlanishning yuzaga kelishiga ta’sir qiluvchi zaharning retseptor bilan bog‘lanishning asosiy turlari keltirilgan.

№