1 вариант Рибосома структураларини тадқиқот қилиш

5 вариант

1. 
   Полипептидлар транслокацияси
   

Пептидлар (юн. peptos — қайнатилган, ўта қайнатилган) — бирбирига амид (пептид) боғ билан боғланган 2 ва ундан ортиқ аминокислоталар қолдиғидан иборат бирикмалар. Таркибидаги аминокислота ^смди^ршрининг сонига қараб Пептидлар дипептидлар, трипептидлар, тетрапептидлар ва б. деб аталади. Транслокация (лот trans орқали, locatio — жойлашиш) — хромосомалар бир қисмининг ўша хромосоманинг бошқа қисмига ёки иккинчи хромосомага ўтиб қолиши; хромосомалар қайта қурилиши (хромосома аберрациялари), яъни мутация хилларидан бири. Агар хромосоманинг узилган қисми ўша хромосоманинг бошқа жойига уланса, хромосома ичидаги Транслокация, бошқа хромосомага ўтиб қолса хромосомалараро Транслокация дейилади. Mac, Даун синдромида 15 ва 21 хромосомалардан кичик қисмлари ажралиб, ўринларини алмаштириб жойлашади. Транслокация асосида хромосомаларнинг ногомологик қисмлари ўртасидаги алмашинув ётади. Транслокацияда генлар микдори ўзгармаган ҳолда уларнинг ўрни ўзгаради. Транслокация оғир ирсий касалликларга олиб келади

2. 
   Полимераза занжир реакцияси
   

1970 yillarning boshida Nobel mukofoti laureyati G.Korana laboratoriyasidan norvegiyalik olim Xyell Kleppe sintetik praymerlar ishtirokida yakka zanjirli qisqa DNK fragmentini amplifikasiya qilish usulini taklif etdi. Biroq, o‗sha davrda bu g‗oya amaliyotga joriy etilmasdan qolib ketdi. Polimer-zanjirli reaksiya (PZR) usuli 1983 yilda amerikalik biokimyogar olim Keri Mallis tomonidan ishlab chiqildi va amaliyotga joriy etildi. Uning maqsadi DNK-polimeraza fermenti yordamida dastlabki DNk molekulasini bir necha marta amplifikasiya qilish orqali nusxalar miqdorini ko‗paytirish bo‗lgan shbu ishlari uchun Nobel mukofotiga loyiq, deb topildi.
Usulning mohiyati quyidagicha ifodalash mumkin. DNK ning nusxa
olinishi lozim bo‗lgan bo‗lagi restriktazalar va vektorlar ishtirokisiz
ko‗paytiriladi. Buning uchun quyidagi komponentlar zarur bo‗ladi: 1)
ikki xil turdagi oligonukleotid – praymer, DNK fragmentining ikki
uchiga gibridlanadi; 2) dezoksiribonukleotidtrifosfatlar – xom ashyo vazifasini bajaradi; 3) maxsus termostabil DNK-polimerazalar – sintezni
amalga oshiradi. Praymerlar sintez qilinadi, polimeraza fermentlari esa
termostabil bakteriyalardan olinadi.
1. Birinchi bosqichda qo‗sh zanjirli DNK 90 °C gacha qizdirilib, bir
zanjirli DNK olinadi.
2. DNK ning ma‘lum uchlariga praymerlar gibridlanishi uchun
aralashma 50-55 °C gacha sovutiladi.
3. So‗ngra temperatura 70 °C gacha ko‗tariladi, bunda DNK ning
ikkala praymerlar saqlagan joyidan bir vaqtning o‗zida komplementar
zanjir sintez qilinadi.
4. Ushbu sikl bitta reaksion aralashmada 20-30 marta qayta
takrorlanadi

3.