1-Тема. Илим изертлеўдиң тийкарғы басқышлары

1.3. Изертлеўдиң ис режесин дүзиў

Ис режеде жумыстың басланыўы ҳәм жуўмақланыў мүддетлери көрсетилип, бунда әмелге асырылатуғын ўазыйпалардын түрлери анық етип жыл ҳәм айларға бөлинип көрсетиледи. (мысалы, адебиятларды жыйнаў ҳәм үйрениў), Олар төмендегише:

а) тема бойынша әдебий дереклердиң библиографикалық көрсеткишлерин бир қатар көрип шығыў жолы менен анықлаў;
б) үрениў керек болған әдебиятлардың дизимин (картотекасын) дүзиў;
в) таңлап алынған әдебиятларды оқып шығыў, (қысқаша мазмунын жазып алыў, керекли мағлыўматларды көшириў):
г) үйренилген әдебиятлар бойынша критикалық обзорын дүзиў ҳәм жуўмақ шығарыў.
Изертлеў басқышлары ҳәм оларда алып барылатуғын жумыстың белгили түрлерин режелестириўде белгиленген усыллардың избе-излигин анықластырып алыўы зәрүр. Жокарыда көрсетилген ўазыйпаның түри әдебий мағлыўматлар бойынша болып, бул режениң тек ғана бир түри болып есапланады. Буннан басқада изертлеўдиң обьекти, қолланылатугын методлар топламы, илимий тәжрийбе (эксперемент) сыяқлы түрлери де бар. Булардың ҳәр қайсысы ис режеде көрсетилиўи тийис. Және де ис режеде жемыстың басланыўынан баслып жуўмақланаман дегенше яғыный қорғаўға алып шығыўға дейин көрсетилиўи тийис.


1.4. Жыйналған мағлыўматларды анализлеў ҳәм улыўмаластырыў
Үйренилетуғын объект ҳаққындағы материалларды жыйнаў ҳәм топлаў ҳәр қандай изертлеўдиң тийкарғы бөлиминде керекли болып, жыйналған мағлыўматларды анализлеп ҳәм оларды улыўмаластырыў ең керекли басқыш саналады. Усы басқышда изертлеўши үйренилетуғын мәсеселени терең ҳәр тәреплеме корип шығыўы, топлаған материалларына илимийлик тәрептен дурыс баҳа бериўи ҳәм исенерли дәлиллер келтириўи тийис. Жыйналған мағлыўматларды жумыстың мақсети ҳәм ўазыйпасынан келип шыққан ҳалда керекли тәртипте топарларға ажыратып алыў мақсетке муўапық болып табылады. Бундай топарластырыў ҳәр-түрли белгилерге көре әмелге асырылыў мумкин. Бөлиўде спортшылардың жасы, жынсы, таярлық дәрежесине (ҳәўескерлер, разряд ийелери, спорт усталары ҳәм халық-аралық спорт усталары) қарап орынланады
Изертлеў материалларын белгиленген мақсет тийкарында топарлырға бөлип алыў, оларди анализлеў ҳәм улыўмаластырыў процеси керек болып – алынған мағлыўматларды қыяслаўымыз лазым. Буннан мақсет - олардың уқсас ҳәм парқлы тәреплерин қураўшы теориялық қараслар системасына маслығын ашып бериў керек..
Изертлеўдин жуўмағында яғыный жуўмақ бөлиминде жумыстың мазмунын ашып бериўде шамалаў ямаса болжаў емес, ал анық фактлерге таянып мағлыўматлар келтириўимиз тийис.