1. тб конструкцияларнинг тарихда ва истиқболда қўлланиш соҳалари ҳамда ривожланиши

2. Темирбетоннинг моҳияти. Пўлат арматура билан бетоннинг биргаликда ишлашини 
таъминлайдиган омиллар 
Темирбетоннинг моҳияти. Темирбетон 
деб, бетон ва пўлат арматурадан ташкил топган, куч 
таъсирларига бир бутун бўлиб икки материал биргаликда ишлайдиган суъний қурилиш материалига 
айтилади. 
Бетон
сиқилишга яхши, чўзилишга анча суст қаршилик кўрсатадиган сунъий материал. 
Бетоннинг чўзилишга бўлган мустаҳкамлиги сиқилишга нисбатан 
R
bc
/R
bt
≈10-20 марта кам.
Бетондан призма тайёрлаш: 
Призмаларни синаш: 

---

2 
- Бетон бошланғич хусусий кучланишларга эга: 
а) бетон чўкиш жараёни ҳисобидан киришиб чўкади; 
б) бетоннинг ичида юзага келадиган физик-кимёвий жараёнлар экзотермик жараёнларни келтиради. 
Арматура кенг мустаҳкамлик чегарасига эга: меъёрий қийматлари 
240-1500 МПа.
Бетон чўзилишга суст қаршилик кўрсатганлиги сабабли арматурасиз оддий бетон тўсин кўп юк 
кўтара олмайди. Агар тўсиннинг чўзилиш зонасига арматура жойлаштирилса, унинг миқдорига 
қараб, темирбетон тўсинининг юк кўтариш қобилияти кўп мартага ортиши мумкин.Темирбетон 
қаршилигининг ҳисоблаш назариясини ишлаб чиқишда бетон билан пўлат арматуранинг биргаликда 
ишлашига асосланади.

Пўлат арматура билан бетоннинг биргаликда ишлашини таъминлайдиган омиллар:
1. Бетон қотиш жараёнида пўлат арматурни сиқиб маҳкам ёпишади (тишлашади). 
2. Зич бетон пўлат арматурани занглаш, чириш ва ёнғиндан асрайди, чунки арматура сиртида 
цемент тошидан иборат юпқа қатлам ҳосил бўлади( цемент миқдори 250 кг/м
3 
кам бўлмаган ҳолда). 
3. Пўлат арматура ва оғир бетоннинг ҳарорат таъсиридан бўладиган чизиқли кенгайиш 
коэффициентларининг бир-бирига жуда яқин (
α
st
=12·10
-6
; α
bt
=(7…15)·10
-6
)лиги туфайли ҳаво 
ҳарорати