1. Танлама кузатиш ҳакида тушунча, уни қўллаш шартлари. Танлама кузатиш усуллари

Танланма тўпламда ўртача хато (μ)ни хисоблаш тартиби

Танлаш тархлари	Ўртача хато
	Ўртача учун	Салмоғ учун
Такрорланувчи
Такрорланмайдиган

Танлама кўп марта қайтарилаверса танлама тўпламнинг умумлаштирувчи натижалари билан бош тўплам натижалари ўртасидаги ўртача тафовут, математикада исбот этилганидек, ўртача квадратик тафовут орқали тавсифланади:

.
Агар ҳар бир аниқ шароитда танлама кузатиш бир маротаба ўтказилиб, олинган натижаларни баҳолаш масаласи туғилган бўлса, у ҳолда P(t) эҳтимол (ишонч даражаси) билан хатоларнинг юқори чегараларини аниқлаш усули орқали йўл қўйилиши мумкин бўлган хато ҳисобланади:
_а
Демак, ихтиёрий танлама кўрсаткич (а) хатосининг юқори чегараси (Δ_а) унинг ўртача хатоси (μ) билан ишонч коэффициентининг (t) кўпайтмасига тенг.
t нинг аниқ ҳолда ифодаланиши эҳтимоллик даражаси (Р) га боғлиқ ва у даражани академик А.М. Ляпуновнинг формуласи ёрдамида аниқлаш мумкин. Амалий ёки ўқув масалалари ечилганда ишонч коэффициентининг асосан қуйидаги қийматлари кенг қўлланилади:

t	1,00	1,96	2,00	2,58	3,00
Р	0,683	0,95	0,954	0,990	0,997

Ушбу жадвалдан танламанинг миқдори (n) етарлича катта бўлган ҳоллардагина фойдаланиш мумкин.

Танлама тўпламда йўл қўйилиши мумкин бўлган хатолар қуйидагича аниқланади.
Танлама тўпламда йул куйилиши мумкин булган хато (Δ) ни ҳисоблаш тартиби