|
ТАЪЛИМДА АКТНИ ҚЎЛЛАШ ШАРТЛАРИ
Ражаббоев С.Р. – ТДЮУ катта ўқитувчиси
Маълумки, таълимда ахборот-коммуникация технологияларидан
фойдаланишнинг таълим сифатини оширишдаги, юқори малакали кадрлар
тайѐрлашдаги аҳамияти ниҳоятда катта. Чунки, таълимда АКТни қўллаш
таълим сифатини оширишга хизмат қилади. Хусусан, малакали педагог
кадрлар томонидан ўтказилаѐтган маъруза машғулотларини кўп сонли
таълим олувчиларга масофадан туриб етказиш, таълим муассасасида битта
фанни ўқитишда педагог кадрлар ўртасида бир хил ѐндашувга эришиш,
виртуал лабораториялардан фойдаланиш орқали лаборатория хоналари
етишмовчилигини олдини олиш, талабаларнинг ютуқ ва камчиликларини
шаффоф тарзда тақдим этишни таъминлаш, электрон таълим
манбаларидан эркин фойдаланиш, анимацияли, график, аудио, видео
кўринишдаги таълимий маҳсулотларни осон тақдим этиш каби
имкониятларни яратади.
Бундан
ташқари,
Индонезиянинг
Ёгякарта
университети
профессорларининг Social and Behavioral Science журналида эълон
қилинган мақолага кўра, интернет технологиялари ва АКТга асосланган
таълим қуйидаги имкониятларни тақдим этади:
-
талаба билан ўқитувчи ѐки инструктор ўртасидаги интерактив
мулоқот даражаси ошади;
-
ҳар қандай вақтда ва ҳар қандай жойда таълим олиш мумкин, (3)
кенг ва глобал аудиторияларга қўшилиш қобилияти
-
ўқув материалларини осон ва тез янгилаш ҳамда сақлаш.
Қолаверса, АКТга асосланган таълим тизимида анъанавий таълим
тизимига қараганда таълим олувчилар учун 30% вақтини тежашга, 30-40%
харажатларини тежашга, талабалар шахсий ютуқларини оширишга ѐрдам
беради
22
.
Таълимда АКТни қўллашнинг имкониятларидан тўлақонли
фойдаланишимиз учун, таълим муассасаси бир қатор техник, дастурий
ресурсларга ҳамда таълим муассасасининг педагог кадрлари тегишли
малака ва кўникмаларга эга бўлишлари керак.
Техник таъминотга қўйиладиган минимум талабларни санаб
ўтадиган бўлсак, ҳар бир ўқув аудиториясига битта компьютер ва
проектор, таълим муассасасидаги талабалар сонидан келиб чиқиб, ҳар 10
нафар талаба учун битта компьютер етарлилигини ҳисобга олган ҳолда
компьютер хоналари, ҳар бир педагог кадр учун битта компьютер, бир
Мб/с дан юқори тезликдаги интернет, таълим муассасидаги барча
комьютерларни қамраб олган локал тармоқ, ҳар бир ўқув аудиториялари
22
Yudi Perbawaningsih / Procedia - Social and Behavioral Sciences 103 ( 2013 ) 717 – 724
173
учун кузатув камералари, педагог кадрлар сонидан келиб чиқиб, ҳар 20
нафар педагог учун битта, мультимедиа воситалари билан таъминланган
компьютер хоналари билан таъминланган бўлиши керак.
Дастурий таъминотга қўйиладиган минимум талабларни санаб
ўтадиган бўлсак, таълим муассасасида бирорта LMS (Learning management
system – таълимни бошқариш тизими) тизими ўрнатилган бўлиши керак;
электрон тестлар, электрон китоблар яратиш, видео дарслар яратиш ва
видео таҳрирлаш имконини берувчи дастурлар ўрнатилган бўлиши керак,
шунингдек, таълим муассасаси педагог кадрлари эса юқорида санаб
ўтилган техник ва дастурий ресурслардан фойдалана олиш малакасига эга
бўлишлари зарур.
Аммо,
юқорида
келтирилган
техник
ҳамда
дастурий
таъминотларнинг яхлит тўплами республикамизнинг саноқли ОТМларида,
айрим хусусий мактабларда ва хорижий нуфузли ОТМларнинг
республикамиздаги филиалларидагина мавжуд холос.
Таълим муассасаларида АКТдан фойдаланишни юқори даражага
олиб чиқиш учун қуйидагилар таклиф қилинади:
юқорида санаб ўтилган техник ва дастурий воситалар тўплами
билан таъминлаш;
республикамиздаги таълим сифатини таъминловчи ваколатли
органлар томонидан таълим сифатига АКТни таъсири ҳақидаги ва
таълимда АКТдан самарали фойдаланиб келаѐтган таълим муассасаси
тўғрисидаги видеороликлар тайѐрлаб тарқатиш;
таълим муассасаларида мультимедиали таълимий ресурслар
яратиш бўйича мутахассис кадрлардан ибора бўлим очиш ва ушбу
мутахассислар томонидан мультимедиали таълимий ресурслар ишлаб
чиқиш.
Балки электрон таълим (АКТга асосланган таълим), айниқса
ўқитувчи ва талаба ўртасидаги алоқа муҳим бўлган соҳаларда, ҳеч қачон
юзма-юз ҳолатда таълим беришнинг ўрнини боса олмас, шунга
қарамасдан, электрон таълим, таълим жараѐнининг жуда муҳим қисми
бўлиб бормоқда
23
.
23
Sarka Hubackova and Marketa Ruzickova / Procedia - Social and Behavioral Sciences 186 ( 2015 ) 522 – 525
174
Do'stlaringiz bilan baham: |
